چت جی پی تی (ChatGPT) چیست؟

بر اساس نتایج تحقیقاتی، بازار جهانی چت بات (chatbot) تا سال 2026 به 10.5 میلیارد دلار یعنی رشد 23.5 درصدی خواهد رسید. با این حال، با توجه به اینکه آخرین نوآوری هوش مصنوعی یعنی چت جی پی تی، یک میلیون کاربر در هفته اول رونمایی به دست آورده، به نظر می‌رسد که این بازار با سرعت بیشتری توسعه پیدا کند.

شاید از خودتان بپرسید که چت جی پی تی (ChatGPT) چیست؟ در واقع، ابزاری برای پردازش زبان طبیعی و مبتنی بر فناوری GPT-3 است. کاربران با کمک این ابزار، مکالماتی انسان گونه با یک ربات چت مبتنی بر هوش مصنوعی برقرار می‌کنند. درست مثل این است که جن و پری شخصی خودتان را درون یک بطری دیجیتالی قرار دهید و او هم همیشه آماده کمک کردن به شما است!

چت جی پی تی از کجا آمده است؟

در واقع شرکت OpenAI در سانفرانسیسکو، این ابزار هوش مصنوعی را برای پاسخگویی مکالمه وار به سوالات پیچیده طراحی کرده است. این فناوری انقلابی، آموزش دیده تا پرسش و پاسخ‌های انسانی را درک کند.

شرکت OpenAI یک مدل یادگیری عمیق و مشهور به نام دال-ای ( DALL·E) دارد که از روی دستورالعمل‌های متنی به نام prompt به تولید تصویر می‌پردازد. مدیرعامل این شرکت، سام آلتمن است که قبلاً رئیس شرکت Y Combinator بود.

مایکروسافت، شریک و سرمایه گذار یک میلیارد دلاری در این شرکت است. آنها به طور مشترک، پلتفرم هوش مصنوعی Azure را توسعه دادند.

بسیاری از کاربران از توانایی چت جی پی تی در ارائه پاسخ‌های با کیفیت، شگفت زده شده‌اند. چون این احساس را القا می‌کند که شاید در نهایت، این فناوری بتواند نحوه تعامل انسان‌ها با کامپیوترها را مختل کرده و نحوه بازیابی اطلاعات را تغییر دهد.

این چت بات مبتنی بر مدل زبان بزرگ (large language model) است. مدل‌های زبانی بزرگ، وظیفه پیش بینی کلمه بعدی درون یک سری کلمات را انجام می‌دهند.

یادگیری تقویتی با بازخورد انسانی (Reinforcement Learning with Human Feedback) که به اختصار RLHF نامیده می‌شود، یک لایه آموزشی اضافی است که از بازخورد انسانی برای کمک به ChatGPT استفاده می‌کند. این چت بات با کمک این نوع از یادگیری، توانایی پیروی از دستورات و تولید پاسخ‌های رضایت‌بخش برای انسان را پیدا می‌کند.

مدل‌های زبانی بزرگ

همانگونه که اشاره شد، چت جی پی تی نوعی مدل زبانی بزرگ (large language model) است. مدل‌های زبانی بزرگ (LLM) با مقادیر انبوهی از داده‌ها آموزش می‌بینند تا به طور دقیق، کلمه قرار گرفته درون یک جمله را پیش‌بینی کنند.

افزایش مقدار داده دریافتی در این مدل‌های زبانی، توانایی آنها برای انجام کارهای بیشتر را افزایش می‌دهد.

به گفته دانشگاه استنفورد:

فناوری GPT-3  دارای 175 میلیارد پارامتر است و با 570 گیگابایت متن، آموزش می‌بیند. برای مقایسه، باید گفت که نسل قبلی آن، یعنی GPT-2 با داشتن یک و نیم میلیارد پارامتر، بیش از 100 برابر کوچکتر است.

این افزایش در محتوای آموزشی مدل‌ها، رفتارشان را به شدت تغییر می‌دهد. بنابراین کارهایی را انجام می‌دهند که با صراحت در موردشان آموزش ندیده‌اند. برای مثال، ترجمه جملات از انگلیسی به فرانسوی، را با کمک نمونه‌های آموزشی کم یا بدون آموزش، انجام می‌دهد.

این رفتار در نسل GPT-2 وجود نداشت. بعلاوه، برای برخی از کارها، GPT-3 از سایر مدل‌های آموزش دیده برای تکالیف خاص، بهتر عمل می‌کند، اگرچه در سایرکارها، کوتاهی می‌کند.

مدل‌های زبانی بزرگ، کلمه بعدی در یک سری از کلمات یک جمله و جملات بعدی را پیش بینی می‌کنند. به نوعی مانند تکمیل خودکار، اما در مقیاسی باور نکردنی است. این توانایی به آنها اجازه می‌دهد تا پاراگراف‌ها و کل صفحات یک محتوای خاص را بنویسند.

البته این مدل‌ها همیشه نمی‌دانند که یک انسان دقیقا چه می‌خواهد. و اینجاست که چت جی پی تر با دسترسی یادگیری تقویتی با بازخورد انسانی (RLHF) پیشرفت می‌کند.

مطلب پیشنهادی: آیا هوش مصنوعی می‌تواند جایگزین نویسنده‌ها شود؟

چت جی پی تی چگونه آموزش می‌بیند؟

فناوری GPT-3.5 با حجم عظیمی‌ از داده‌ها و اطلاعات اینترنتی، از جمله منابعی مانند بحث‌های Reddit، آموزش دیده تا به ChatGPT در یادگیری مکالمه و دستیابی به سبک پاسخگویی انسانی کمک کند.

همچنین چت جی پی تی با استفاده از بازخورد انسانی (تکنیک یادگیری تقویتی با بازخورد انسانی)، آموزش دیده تا بفهمد که انسان‌ها در هنگام سوال پرسیدن، چه انتظاراتی دارند.

یک مقاله تحقیقاتی در مارس 2022 با عنوان «Training Language Models to Follow Instructions with Human Feedback» دلیل پیشرفت این رویکرد را این گونه توضیح می‌دهد:

«انگیزه این کار، افزایش تأثیر مثبت مدل‌های زبانی بزرگ با کمک آموزش دادن مدل‌ها برای انجام کاری است که مجموعه‌ای از انسان‌ها قصد انجامشان را دارند.

به‌طور پیش‌فرض، مدل‌های زبانی، پیش‌بینی کلمه بعدی را بهینه می‌کنند، که تنها یک نمونه از کارهای مدنظرمان است.

طبق نتایج این مقاله، تکنیک‌های نویدبخشی برای مفیدتر، صادق‌تر و بی‌ضررتر کردن مدل‌های زبانی وجود دارد.

بزرگتر کردن مدل‌های زبانی، ذاتاً آن‌ها را در پیروی از هدف کاربر بهتر نمی‌کند.

برای مثال، مدل‌های زبانی بزرگ می‌توانند خروجی‌هایی غیرواقعی، سمی ‌یا مضر برای کاربر تولید کنند.

به عبارت دیگر، این مدل‌ها الزاما با کاربران خودشان هماهنگ نیستند.»

طبق نتایج مقاله تحقیقاتی دیگری در مورد ChatGPT ، هوش مصنوعی در این ابزار برای پیش بینی ترجیحات انسانی آموزش دیده است.

آنها برای این کار، هوش مصنوعی را با استفاده از مجموعه داده‌های برگرفته از مقایسه‌های انسانی بین پاسخ‌های مختلف، آموزش دادند تا ماشین در حین پیش‌بینی پاسخ‌های رضایت‌بخش از نظر انسان‌ها، بهتر عمل کند.

مطلب پیشنهادی: متاورس چیست؟

محدودیت‌های ChatGPT چیست؟

محدودیت در پاسخگویی سمی

چت جی پی تی به طور اختصاصی، این گونه برنامه ریزی شده تا پاسخ‌های سمی ‌یا مضر ارائه نکند. بنابراین از پاسخ دادن به این نوع سوالات هم اجتناب خواهد کرد.

کیفیت پاسخ‌ها به کیفیت دستورات وابسته است

یک محدودیت مهم در ChatGPT این است که کیفیت خروجی به کیفیت ورودی بستگی دارد. به عبارت دیگر، دستورات دقیق به پاسخ‌های بهتری خواهد رسید.

پاسخ‌ها همیشه درست نیستند

از آنجایی که این فناوری آموزش دیده تا پاسخ‌هایی درست را برای انسان‌ها ارائه دهد، پاسخ‌ها می‌توانند انسان‌ها را در مورد درست بودن خروجی، فریب دهند.

بسیاری از کاربران دریافتند که ChatGPT می‌تواند پاسخ‌های نادرستی ارائه دهد. حتی برخی از آنها که به شدت نادرست هستند.

ناظران در وب‌سایت پرسش و پاسخ برنامه‌نویسی به نام Stack Overflow ، پیامدهای ناخواسته‌ی پاسخ‌های به ظاهر مناسب برای انسان‌ها را پیدا کردند. این سایت مملو از پاسخ‌های به دست امده از ChatGPT بود که به نظر درست می‌رسیدند، اما تعداد زیادی اشتباه بودند.

بنابراین مدیران این سایت برای هر کاربری که پاسخ‌های تولید شده از ChatGPT را ارسال می‌کردند، ممنوعیت وضع کردند.

همچنین اطلاعیه OpenAI این هشدار را ارائه کرد:

«چت جی پی تی گاهی اوقات پاسخ‌هایی به ظاهر معقول، اما نادرست یا بی معنی می‌نویسد».

محدودیت در داده‌های آموزشی و مسائل مربوط به سوگیری

چت جی پی تی مانند بسیاری از مدل‌های هوش مصنوعی، محدودیت‌هایی در داده‌های آموزشی خودش دارد. محدودیت در آموزش داده‌ها و سوگیری می‌تواند تأثیر منفی روی خروجی مدل بگذارد. در واقع، ChatGPT در هنگام آموزش برخی از داده‌ها که در اقلیت قرار دارند، دچار سوگیری است. بنابراین، بهبود شفافیت داده‌های، برای کاهش سوگیری در این فناوری مهم است.

پایداری

چت جی پی تی، محصولی رایگان است. با این وجود در توییتر، گفتگویی در مورد تعداد واحدهای پردازش گرافیکی (GPU) مورد نیاز برای اجرای ChatGPT وجود دارد. نکته مهم اینجاست که اجرای ChatGPT بسیار گران تمام می‌شود. بنابراین تردید زیادی در مورد پایداری این فناوری در بلندمدت، مطرح است.

مطلب پیشنهادی: بهترین پلتفرم‌های اینترنت اشیا

چه کارهایی با ChatGPT ممکن است؟

چت جی پی تی علاوه بر مکالمه انسانی، برای کارهای زیر هم قابل استفاده است:

تولید محتوا

می‌توان از این ابزار برای تولید محتوا استفاده کرد، یعنی به راحتی محتوا را بر اساس یک درخواست می‌نویسد. به عنوان مثال، این ابزار هوش مصنوعی می‌تواند آهنگی را بر اساس دستور کاربر بنویسد. علاوه بر این، می‌تواند به کاربران کمک کند تا سبک نوشتاری خوشان را بهبود دهند.

هنر هوش مصنوعی

هنر پردازی با هوش مصنوعی از زمان معرفی DALLE-2 ،Midjourney و سایر ابزارهای هنری، در خط مقدم خلق تصاویر هنری قرار گرفته است. فناوری رو به رشد ChatGPT هم پتانسیل بسیار زیادی در تهیه سناریوهای واقعیت افزوده (AR) با جزئیات فراوان دارد.

کدنویسی و رفع باگ

فناوری چت جی پی تی قادر به پردازش کد، کدنویسی و کمک به برنامه نویسان برای رفع باگ کدها است. به عنوان مثال، می‌توان از آن برای تولید کوئری‌های SQL استفاده کرد. از آنجایی که دانش SQL برای دانشمندان داده ضروری است، استفاده از ChatGPT برای تقویت مهارت‌های SQL می‌تواند این موقعیت شغلی را ارتقاء دهد.

مدیریت و دستکاری داده‌ها

مرتب‌سازی، مدیریت و سازمان‌دهی داده‌های ساختار نیافته، دشوار است. با کمک این چت بات می‌توانید داده‌های بدون ساختار را با کمک دستکاری داده‌ها به یک فرمت ساختار یافته تبدیل کنید. به عنوان مثال، از این ابزار برای افزودن داده‌ها به جدول، ایجاد ایندکس‌ها و درک کوئری‌های JSON استفاده نمایید.

توضیح و آموزش

این ابزار به خوبی می‌تواند کلمات، کدها و حتی علم فیزیک را توضیح دهد. همانطور که قابلیت‌ مربی هوش مصنوعی در ChatGPT در سال‌های آینده، توسعه و بهبود می‌یابد، می‌تواند به طرز چشمگیری نحوه تعامل دانشجویان با دنیای بیرون را تغییر دهد.

در نتیجه، این ابزار تأثیر زیادی بر صنعت فناوری آموزشی خواهد داشت. بسیاری از شرکت‌های فناوری، هم اکنون می‌توانند اصول یک موضوع علمی را با این ابزار، آموزش دهند و از آن به عنوان بستری برای پرسیدن سؤال و رفع تردیدهای دانشجویان استفاده کنند.

مطلب پیشنهادی: پول هوشمند چیست؟

آیا استفاده از چت جی پی تی رایگان است؟

این ربات چت در حال حاضر در دو نسخه رایگان و Plus (ماهانه 20 دلار) در اختیار کاربران است تا بتوانند پاسخ‌ها را بررسی کنند و بازخورد ارائه دهند. با رایگان بودن چت جی پی تی و استفاده میلیون ها نفر، هوش مصنوعی می‌تواند بهتر به سؤالات، پاسخ دهد و از اشتباهاتش درس بگیرد. امکان در دسترس بودن هنگام تقاضای بالا، سرعت پاسخ سریع‌تر و اولویت دسترسی به فیچرهای جدید، از مزایای ChatGPT Plus نسبت به نسخه رایگان است.

در اطلاعیه رسمی‌ شرکت OpenAI آمده که مشتاق دریافت بازخورد در مورد اشتباهات این فناوری است:

« تلاش کردیم تا این مدل، درخواست‌های نامناسب را رد کند، اما باز هم گاهی اوقات به دستورات مضر، پاسخ می‌دهد یا رفتار مغرضانه‌ای دارد. از Moderation API برای هشدار یا مسدود کردن انواع خاصی از محتوای ناامن استفاده می‌کنیم. مشتاق جمع آوری بازخورد کاربران برای کمک به بهبود این سیستم هستیم.»

در حال حاضر مسابقه‌ای با جایزه 500 دلاری وجود دارد تا مردم را برای امتیاز دهی به پاسخ‌ها، تشویق کند.

آیا مدل‌های زبانی، جایگزین جستجوی گوگل می‌شوند؟

گوگل در گذشته، یک ربات چت مبتنی بر هوش مصنوعی به نام LaMDA معرفی کرده است. عملکرد این ربات گوگل آنقدر به مکالمه انسانی نزدیک بود که یکی از مهندسان گوگل ادعا کرد که LaMDA ابزاری حساس است.

با توجه به اینکه این مدل‌های زبانی بزرگ می‌توانند به این همه سؤال پاسخ دهند، آیا شرکتی مانند OpenAI، گوگل یا مایکروسافت روزی یک ربات چت مبتنی بر هوش مصنوعی را جایگزین جستجوی گوگل خواهد کرد؟

برخی از افراد، در توییتر اعلام کردند که ChatGPT همان گوگل بعدی خواهد بود.

این سناریو که شاید روزی یک ربات چت پرسش و پاسخ جایگزین گوگل شود، برای متخصصان بازاریابی موتورهای جستجو، ترسناک است. باید قبول کنیم که ترس از جایگزینی ربات چت به جای موتور جستجو، بی اساس نیست.

این فناوری، هنوز راه درازی در پیش دارد، اما می‌توان ترکیب موتور جستجو و چت بات را متصور شد.

مطلب پیشنهادی: وب 3 چیست؟

روش استفاده از چت جی پی تی (ChatGPT)

ثبت نام در سایت openai نیاز به تایید شماره موبایل دارد و این سایت، شماره های ایران را ساپورت نمی‌کند. برای حل این مشکل می‌توانید از شماره یکی از آشنایان در خارج کشور، خرید شماره مجازی خارجی و یا برخی سایت‌های Receive SMS Online کمک بگیرید.

1- برای شروع وارد سایت chat.openai.com شوید، ایمیل خود را وارد و تایید کنید. (البته می‌توانید با اکانت گوگل یا مایکروسافت خود هم لاگین کنید). پس از تایید ایمیل، نام و تاریخ تولد خود را وارد کنید. روش کامل ثبت نام و استفاده از چت جی پی تی را در مقاله “آموزش استفاده از ChatGPT” گفته ایم.

آپدیت جدید: از آبان 1402، برای ثبت نام نیاز به شماره تلفن ندارید و ایمیل کافی است!

و تمام! در باکس سرچ پایین، سوال یا مساله خود را بنویسید و منتظر جواب چت جی پی باشید.

در نهایت …

ربات چت جی پی تی می‌تواند کد، شعر، آهنگ و حتی داستان کوتاه را به سبک یک نویسنده خاص بنویسد. بنابراین تقریباً برای نوشتن مقاله در مورد هر موضوعی، مفید است. همچنین به عنوان ابزاری برای نوشتن طرح کلی مقالات یا حتی رمان‌های کامل شناخته می‌شود. یعنی تقریباً برای هر پروژه‌ای با خروجی نوشتاری، مناسب است.

منابع

https://www.searchenginejournal.com/what-is-chatgpt/473664

https://emeritus.org/blog/ai-ml-what-is-chatgpt