مرخصی استعلاجی چیست؟ شرایط، مدارک و زمان

یکی از امکاناتی که بیمه تامین اجتماعی برای نیروهای کار فراهم کرده امکان دریافت مرخصی استعلاجی است. اگر شما هم در محیطی کار می‌کنید که بیمه تامین اجتماعی برای شما رد می‌شود، احتمالا با این عبارت آشنا شده‌اید و بارها به گوشتان رسیده است. حال ممکن است این سوال در ذهن مخاطب به وجود بیاید که این نوع مرخصی چیست و چگونه می‌توانیم آن را دریافت کنیم؟ آیا دریافت مرخصی استعلاجی مزایای خاصی برای ما دارد؟ آیا باید شرایط خاصی داشته باشیم تا بتوانیم این نوع مرخصی را دریافت کنیم؟ 

در ادامه این مطلب قصد داریم کمی بیشتر درباره این موضوع صحبت کرده و راهنمای کاملی را برای دریافت این نوع مرخصی در اختیار شما قرار دهیم. 

مطلب پیشنهادی: شرکت‌های دارای مرخصی نامحدود؛ رویای هر کارمندی!

آشنایی با مفهوم کلی مرخصی استعلاجی

یکی از مشکلاتی که اکثر نیروهای کار که برای آنها بیمه تامین اجتماعی رد می‌شود دارند این است که در بسیاری از موارد حتی در اوج بیماری نیز باید به محل کار خود آمده و کار کنند. طبق قانونی که تامین اجتماعی در این زمینه در نظر گرفته است، نیروهای کاری برای گذراندن دوران نقاهت خود هنگام بیماری که به بین 1 تا 7 روز نیاز به مرخصی دارند، می‌توانند خیلی راحت با ارائه گواهی پزشکی، اقدام به اخذ مرخصی استعلاجی کرده و در خانه استراحت کنند. پس نیازی نیست که این نیروها برای کارکردن به محل کار خود بیایند.

مطلب پیشنهادی: تنخواه گردان چیست؟

حال ممکن است گاهی اوقات مبتلا به برخی از بیماری‌ها یا مشکلات جسمی شوید که به بیش از 7 روز استراحت و گذراندن دوران نقاهت نیاز داشته باشید. در چنین شرایطی باید چه کار کنیم؟ اگر دوران نقاهت شما حداکثر تا 60 روز به اتمام می‌رسد مجددا می‌توانید مرخصی‌های استعلاجی خود را خیلی راحت در این زمینه استفاده کنید. البته این‌بار شما نمی‌توانید تنها با ارائه یک گواهی پزشکی مرخصی بگیرید. در چنین شرایطی شما باید نزد یک پزشک معتمد بیمه اجتماعی رفته و توسط او معاینه شوید.

پس از انجام این کار نامه‌ای به شما داده می‌شود که این نامه در واقع همان مجوز شما خواهد بود که با استفاده از آن می‌توانید تا 60 روز مرخصی استعلاجی بگیرید و نیازی نیست که به محل کار خود مراجعه کرده و کار کنید. حالت دیگری که برای دریافت این نوع مرخصی از تامین اجتماعی و محل کار وجود دارد این است که بیماری شخص به‌گونه‌ای باشد که به بیش از 60 روز زمان نیاز داشته باشد. در چنین شرایطی حتما باید بیماری شخص توسط شورای پزشکی بیمه تامین اجتماعی، تایید شده و مجوز این نوع مرخصی داده شود. 

آیا مرخصی استعلاجی شامل بیمه و دستمزد نیز می‌شود؟ 

یک سوال بسیار رایج که ممکن است در این زمینه برای شما هم به وجود آمده باشد این است که چه تفاوتی بین مرخصی استعلاجی و سایر انواع مرخصی‌هایی که از محل کار می‌گیریم وجود دارد؟ آیا وقتی که مرخصی از نوع استعلاجی می‌گیریم که به آن مرخصی پزشکی نیز گفته می‌شود ما می‌توانیم دستمزد خود را دریافت کنیم؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که بله؛ اگر شما بتوانید مجوز این نوع مرخصی را دریافت کنید وقتی که در دوران مرخصی هستید، دستمزد شما از طریق بیمه تامین اجتماعی پرداخت خواهد شد. 

این نوع از پرداختی‌های بیمه تامین اجتماعی، با نام بیمه استعلاجی نیز شناخته می‌شود که معمولا نیروهای کاری که مرخصی پزشکی دریافت کرده‌اند بارها و بارها نام آن را شنیده‌اند. نکته بسیار مهم دیگری که در این زمینه باید به آن دقت داشته باشید این است که وقتی شما مرخصی استعلاجی دریافت می‌کنید، بیمه نیز برای شما در بیمه تامین اجتماعی رد خواهد شد و این روزهایی که در مرخصی بوده‌اید جزئی از سوابق شما در این بیمه خواهد بود. 

به همین علت است که این نوع مرخصی می‌تواند بهترین گزینه برای مرخصی گرفتن آن دسته از افرادی باشد که با مشکل خاصی مواجه شده‌اند و به دنبال دریافت بیمه هستند. 

مطلب پیشنهادی: حق اولاد و عائله مندی چیست؟

چه کسی باید دستمزد ما را برای مرخصی استعلاجی پرداخت کند؟ کارفرما با تامین اجتماعی؟

احتمالا در بسیاری از صحبت‌هایی که در این زمینه انجام شده است، این سوال را از خود پرسیده‌اید که وقتی بیمه تامین اجتماعی برای شما رد می‌شود و سپس اقدام به دریافت مرخصی استعلاجی می‌کنید، دستمزد و بیمه شما طی آن چند روز توسط چه کسی پرداخت می‌شود؟ بسیاری از افراد می‌گویند که کارفرما وظیفه پرداخت این دستمزد و بیمه را دارد و برخی دیگر از افراد نیز می‌گویند که خود بیمه اجتماعی این هزینه را پرداخت می‌کند. 

مطلب پیشنهادی: روانشناسی کار چیست؟

پیش‌تر گفتیم که تامین اجتماعی وظیفه پرداخت این دستمزد و بیمه شما را برعهده دارد، ولی نباید فراموش کنید که این تنها به شرطی است که تعداد روزهای مرخصی شما کمتر از سه روز نباشد. در صورتی که شما نیازمند کمتر از سه روز مرخصی پزشکی باشید وظیفه پرداخت دستمزد و بیمه شما برعهده کارفرما خواهد بود. این در حالی است که اگر بتوانید بیش از سه روز مرخصی بگیرید در این صورت پرداخت دستمزد و بیمه شما برعهده بیمه تامین اجتماعی خواهد بود. 

آیا محدودیتی در تعداد روزهای مرخصی استعلاجی وجود دارد؟ 

سوال بسیار مهم دیگری که ممکن است برای شما هم به وجود آمده باشد این است که آیا محدودیتی در تعداد روزهایی که می‌توانیم مرخصی استعلاجی دریافت کنیم وجود دارد؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که شرایط مختلفی در این زمینه وجود دارند که باید به این شرایط دقت و توجه داشته باشید. به طور کلی یک شخص حداکثر تا 4 ماه در یک سال می‌تواند مرخصی پزشکی خود را دریافت کند. البته این مطابق با شرایطی است که در بخش‌های قبلی درباره آنها صحبت کردیم و گفتیم که باید مجوزهای موردنیاز حتما دریافت شود. 

از طرف دیگر گاهی اوقات ممکن است شخص دچار مشکلی شده باشد که نیازمند یک سال استراحت باشد. در چنین شرایطی اگر بیماری شخص غیرقابل علاج باشد او بازنشست خواهد شد. با این حال اگر مشکل شخص بدون درمان نباشد در این صورت راهکارهای دیگری ممکن است اتخاذ شوند که تمامی این راهکارها کاملا وابسته به شرایط جلسه در تامین اجتماعی خواهند داشت.

مطلب پیشنهادی: تفکر سیستمی چیست؟

آیا شرایط خاصی برای دریافت مرخصی استعلاجی وجود دارد؟

بله، افرادی که قصد دریافت مرخصی استعلاجی دارند حتما باید شرایط خاصی داشته باشند که بدون داشتن این شرایط نمی‌توانند مرخصی خود را دریافت کنند. اولین دسته از افرادی که می‌توانند از این مرخصی استفاده کنند افرادی هستند که در بیمارستان به علت بیماری، بستری شده باشند. فرقی ندارد که بیماری شما چه چیزی باشد. حتی یک سرماخوردگی ساده نیز می‌تواند این مجوز را برای شما صادر کند که بتوانید مرخصی پزشکی خود را از محل کارتان برای تعداد روزهای مشخصی دریافت کنید. دسته دیگر افرادی هستند که در محیط کار اتفاقی برای آنها افتاده و آسیب دیده‌اند. این افراد می‌توانند خیلی راحت درخواست خود به منظور اخذ این مرخصی را ارسال کنند. 

گروه دیگری از نیروهای کار هستند که ممکن است در ابتدا بیمار شده و سرپایی درمان شوند. با این حال در ادامه پزشک تشخیص دهد که این افراد برای گذراندن دوران نقاهت خود حتما باید در بیمارستان بستری شوند. این دسته از افراد نیز می‌توانند به‌راحتی اقدام به دریافت مرخصی استعلاجی کرده و درخواست خود را به محل کارشان ارسال کنند. البته گروه‌های دیگری از افراد نیز هستند که می‌توانند این نوع مرخصی را دریافت کنند که برای این کار باید حتما از محل کار خود مشورت بگیرند. 

آیا حقوق استعلاجی در همان زمان پرداخت حقوق‌های محل کار پرداخت خواهد شد؟

در خصوص زمانی که حقوق استعلاجی پرداخت می‌شود، صحبت‌ها و سوالات زیادی وجود دارد که باید به تمامی آنها دقت داشته باشید. اولین فاکتوری که می‌تواند روی زمان پرداخت این حقوق‌ها تاثیرگذار باشد، زمانی است که شما مدارک پزشکی خود را به کارفرمای خود ارائه داده‌اید. به محض این‌که درخواست خود را به همراه مدارک پزشکی به کارفرما تحویل دهید کارفرما موظف خواهد بود تا درخواست شما را برای بیمه تامین اجتماعی ارسال کند. پس از ارسال مدارک توسط کارفرما شما باید 10 الی 15 روز دیگر منتظر بمانید. 

دلیل این انتظار این است که معمولا زمان زیادی طول می‌کشد تا تمامی درخواست‌های پرداخت حقوق مرخصی استعلاجی توسط حسابداری بیمه تامین اجتماعی بررسی شده و وارد نرم‌افزار حسابداری شود. در گام بعدی پس از گذشت 10 الی 15 روز اگر هیچ مشکلی در مدارک شما وجود نداشته باشد شما می‌توانید انتظار پرداخت و واریز حقوق به حسابتان را داشته باشید. 

مطلب پیشنهادی: مسیر شغلی چیست؟

برای دریافت مرخصی استعلاجی به چه مدارکی نیاز داریم؟

در بخش قبلی به این سوال پاسخ دادیم که برای دریافت مرخصی استعلاجی چه مراحلی را باید طی کنید و چقدر زمان نیاز است تا حقوق این نوع مرخصی برای شما واریز شود. در یکی از این مراحل بیان کردیم که شما در اولین قدم باید مدارک خود را به کارفرمای خود ارائه دهید تا کارفرما نیز بتواند این مدارک را برای بیمه تامین اجتماعی ارسال کرده و سپس حسابداران این بیمه درخواست شما را بررسی کنند. حال ممکن است این سوال برای شما هم به وجود آمده باشد که برای دریافت این نوع بیمه از تامین اجتماعی به چه مدارکی نیاز دارید؟

در اولین قدم شما باید به پزشک مراجعه کرده و گواهی استراحت پزشکی خود را از پزشک دریافت کنید. دقت داشته باشید که حتما باید اصل گواهی خود را به کارفرما تحویل دهید تا بتوانید اقدام به اخذ مرخصی پزشکی کنید. در گام بعدی اگر نیاز داشته باشید که برای مدت زمان بیشتری مرخصی استعلاجی دریافت کنید، حتما باید گواهی تاییدیه پزشکی را از سازمان بیمه تامین اجتماعی نیز دریافت کنید. نکته مهمی که برای این کار باید به آن دقت داشته باشید این است که شما حتما باید به پزشک سازمان بیمه تامین اجتماعی مراجعه کرده و توسط او معاینه شوید. به این ترتیب امکانی برای شما به وجود می‌آید که بتوانید این گواهی تاییدیه را دریافت کنید. 

در گام آخر نیز باید استعلام وضعیت خود را توسط کارفرما دریافت کرده و در اختیار بیمه تامین اجتماعی قرار دهید. 

مطلب پیشنهادی: چگونه پولدار شویم؟

چگونه مرخصی استعلاجی خود را در لیست بیمه تامین اجتماعی به ثبت برسانیم؟

اگر شما هم جز آن دسته از افرادی هستید که قصد دارید مرخصی استعلاجی خود را در لیست بیمه تامین اجتماعی به ثبت برسانید، در اولین قدم باید به چند نکته دقت داشته باشید. در اولین قدم باید مشخص شود شخصی که قصد دریافت مرخصی استعلاجی را دارد، چند روز در ماه نیازمند مرخصی خواهد بود. در ادامه باید مشخص شود که آیا تعداد روزهای او مجاز است یا خیر؟ پس از انجام این مراحل در لیست دو ستون وجود خواهد داشت. در ستون اول کارکرد نیروی کار مشخص خواهد شد که در این ستون تعداد روزهایی که نیرو کار کرده است به اضافه تعداد روزهایی که در مرخصی استعلاجی بوده است مشخص خواهد شد.

در ستون بعدی که مربوط به تعداد روزهای مرخصی استعلاجی است نیز، تنها تعداد روزهایی مشخص خواهد شد که نیروی کار در مرخصی بوده است. البته این تنها به شرطی است که تعداد روزهای مرخصی کمتر یا مساوی سه روز باشد. در صورتی که بیشتر از این تعداد روز باشد در ستون اول تنها تعداد روزهایی که نیرو کار کرده است خواهد آمد. 

مطلب پیشنهادی: نرخ بازگشت سرمایه چیست؟

سخن پایانی

مرخصی استعلاجی یکی از انواع مرخصی‌هایی است که در حال حاضر نیروهای کار می‌توانند با دریافت آن به‌راحتی به مرخصی بروند. تنها افرادی می‌توانند این نوع مرخصی را دریافت کنند که یک مشکل جسمی یا بیماری داشته باشند. آنها می‌توانند با دریافت گواهی تاییدیه پزشکی خیلی راحت مرخصی کمتر از سه روز بگیرند.

اگر این افراد نیازمند تعداد روزهای بیشتری برای مرخصی باشند آنها می‌توانند با مراجعه به پزشک تامین اجتماعی اقدام به دریافت تاییدیه از این پزشک کنند. در چنین شرایطی این امکان برای افراد به وجود می‌آید که بتوانند بیشتر از سه روز نیز مرخصی استعلاجی بگیرند و محدودیت آنها برداشته می‌شود.