خود مدیریتی چیست؟ چگونه میتوانیم خودمان و تسکهای شخصیمان را مدیریت کنیم؟
افراد موفق چه مهارتهایی را در خود تقویت کردهاند تا توانستهاند به موفقیت برسند؟ قطعا روزی این افراد از خود پرسیدهاند چگونه باید بهترین خودم باشم و بر روی تمامی تسکهای خود مدیریت داشته باشم؟ بیشک مجموعهای از مهارتهای توسعه فردی سبب شده تا یک فرد بتواند در زندگی و مسیر شغلی خود مدارج عالی را کسب کند و به عنوان یک فرد موفق شناخته شود. یکی از این مهارتهای نرم، خود مدیریتی است. مهارت مدیریت خود به کنترل بر احساسات، اراده، عواطف، رفتار، تصمیمات و دیگر حالات انسانی برمیگردد؛ البته هر اقدامی در جهت کنترل خود را نمیتوان به مدیریت کردن خود نسبت داد. بهتر است برای تعریف دقیق این مهارت و یادگیری اصول مهم آن با ما در ادامه مطلب همراه باشید.
تعریف مهارت مدیریت خود
به جهت تعریف دقیق و کوتاه مهارت خود مدیریتی باید گفت این مهارت به افراد توانایی کنترل رفتار، اراده، تصمیمات و عملکرد را میدهد. افرادی که این مهارت را ندارند از پس همین کار به ظاهر کوچک برنمیآیند، قادر به انجام کارهای مناسب در زمان درست نیستند و مدیریت زمان خوبی ندارند. آنها تنها کارهایی بیهوده و بینتیجه را در زمان نامناسب انجام میدهند. علاوهبر آن بر روی احساسات خود، کنترلی ندارند و در نتیجه آن تصمیماتی غلط میگیرند که نتایج اشتباهی را در پی دارد.
کسانی که مهارت مدیریت خود را یاد میگیرند میتوانند به راحتی مسیر زندگی خود را مطابق با استعدادها و تواناییهایشان مشخص کنند و اهداف خود را به راحتی دنبال کنند؛ حتی در نهایت به آن اهداف دست پیدا کنند. دلیل این امر هم توانایی در کنترل اراده است. تصمیم میگیرند، اراده میکنند، انجام میدهند و در نهایت به نتیجه میرسند.
انجام پروژه تحلیل داده و داده کاوی با بهترین قیمت
جنبههای مدیریت خود
خود مدیریتی جنبههایی مختلفی درد و تنها یکی از جنبههای شخصیت آدمی را شامل نمیشود. به همین دلیل بهتر است ابتدا تمام نقاطی را که این مهارت میتواند بر روی آنها تاثیرگذار باشد، بشناسیم. این جنبهها شامل موارد زیر میشود:
دستیابی به هدف
یکی از جنبههای مهم که مهارت مدیریت خود بر روی آن تاثیرگذار خواهد بود، توانایی دستیابی به اهداف است. با کمک مهارت خودمدیریتی میتوان برای مسائل مهم زندگی تصمیمگیری کرد، تصمیمات را عملی کرد و با مدیریت زمان به نتایج دلخواه رسید. با تقویت این مهارت همچنین مهارتهایی نظیر تمرکز و توجه بر روی کار، زمانبندی و برنامهریزی درست افراد نیز تقویت میشود که نتیجه آن افزایش بهرهوری و دستیابی به اهداف است.
برخورداری از انگیزه
با تقویت مهارت مدیریت خود، انسان از یک عامل درونی برای انجام فعالیتهایش بهرهمند میشود. این عامل درونی همان انگیزه است که باعث میشود فرد به سمت اهداف خود حرکت کند. میتوان گفت بدون انگیزه هیچ کاری سامان نمیگیرد و هیچ فردی به اهداف خود دست پیدا نمیکند.
تقویت حس مسئولیتپذیری
افراد میتوانند با تقویت حس مسئولیتپذیری مالکیت افکار و اقدامات خود را به کنترل خود در بیاورند، مسئولیت کارهای خود را قبول کنند و سعی در پیشرفت کارهایشان داشته باشند. در نتجیه مسئولیتپذیری، وظایف به بهترین شکل و در مزان مناسب انجام میگیرد.
بهبود سبک زندگی
از مهمترین جنبههای خود مدیریتی، بهبود سبک زندگی است. با تقویت این مهارت افراد قادر خواهند بود برنامهریزی کنند و به آن پایبند باشند، رژیم غذایی صحیحی را انتخاب کنند و به آن هم عمل کنند. از فواید دیگر آن میتوان به ورزش کردن، انجام فعالیتهایی مانند مدیتیشن و یوگا، اصلاح ویژگیهای منفی، سحرخیزی و غیره هم اشاره کرد. انجام تمام این کارها، نتایج مفیدی را برای یک فرد به دنبال دارد که آن را هم میتوان از فواید تقویت مهارت مدیریت خود دانست.
مدیریت زمان
با تقویت مهارت مدیریت خود یکی از عواملی که در زندگی شخص تقویت میشود، اهمیت به زمان و توانایی مدیریت آن است. فرد اهمیت زمان را به خوبی درک میکند. به همین دلیل برای آن برنامهریزی میکند و اولویتبندی را هم میآموزد. نتایج تمام این کارها نظم و حتی خود تنظیمی است. خودتنظیمی دارای فواید بسیاری است که در انجام تسکهای شخصی به وضوح قابل مشاهده خواهد بود.
مطلب پیشنهادی: چرا نمیتونم صبح زود بیدار شم؟
چگونه تسکهای شخصیمان را مدیریت کنیم؟
یکی از نتایج مهم تقویت مهارت خود مدیریتی، مدیریت تسکهای شخصی و مسئولیتهای شغلی است. در ادامه به این نکته میپردازیم که چگونه میتوان با استفاده از این مهارت تسکها را مدیریت کرد:
تقویت مهارت مدیریت زمان
مدیریت زمان یکی از مهمترین مهارتهایی است که باید برای انجام تسکها و حتی انجام برنامهریزی فرا گرفت. مدیریت زمان به معنای گرفتن بیشترین بازدهی از زمان است. اینکه چگونه رفتار کنیم تا بتوانیم بهره بیشتری از یک زمان مشخص بگیریم. مدیریت زمان یکی از مهارتهایی است که در جریان مهارت مدیریت خود، تقویت میشود.
در جریان یادگیری مدیریت زمان، فرد میآموزد از زمان خود چگونه بیشترین استفاده را داشته باشد و برای آن هم برنامهریزی میکند. در نهایت با مهارت مدیریت خود، خود را ملزم به انجام آن برنامهریزی میکند.
مدیریت انرژی
مدیریت انرژی جسم و ذهن نیز ازجمله کارهایی است که در انجام تسکهای روزانه و مسئولیتهای زندگی کمککننده است. جسم و یا ذهن افراد پس از یک دوره فعالیت سخت و طاقتفرسا، نیاز به استراحت برای بازیابی انرژی دارد. به طور مثال همیشه در زمان کار و در اواسط روز افراد نیاز دارند با یک خوراکی یا استراحتی در حد 10 دقیقه، انرژی خود را بازیابی کنند و دوباره به کار باز گردند. هیچگاه مدیران حرفهای افراد را از انجام این استراحت منع نمیکنند.
در واقع همین بازیابی انرژی و استراحت است که سبب میشود بازدهی جسم و ذهن برای ادامه مسئولیت افزایش پیدا کند. به جرئت میتوان گفت که بدون آن خبری از نتایج عالی هم نیست. در جریان خود مدیریتی افراد میۀآموزند که چگونه میتوان انرژی ذهن و جسم را بازگرداند و با استراحتی کوتاه بتوان مانند قبل ادامه فعالیت را از پی گرفت.
اولویتبندی کارها
بهترین روش برنامهریزی برای انجام فعالیتها، اولویتبندی آنها است. فعالیت بر اساس اولویتبندی، کارهای مهم را به پیش میبرد و افراد را به هدفهایشان میرساند. این اولویتبندی را میتوان در جریان مدیریت خود از طریق برنامه ریزی صحیح آموخت.
مطلب پیشنهادی: راهکارهای شروع یک هفته کاری موفق
تقویت مهارت مدیریت خود
حال باید دید چگونه میتوان به خود مدیریتی رسید و این مهارت را تقویت کرد. همانطور که گفتیم این مهارت تاثیر بسیار مثبتی بر روی انجام تسکهای شخصی و مسئولیتهای شغلی دارد. تقویت این مهارت از فرسودگی شغلی جلوگیری میکند و همچنین شخص انگیزه خود را برای کارهای روزمره زندگی به مرور از دست نمیدهد.
در ادامه روشهای تقویت مدیریت خود را بیان میکنیم.
درک هدف خودمدیریتی
درک هدف و انگیزه در هر کاری سبب میشود بهتر و حتی سریعتر انجام گیرد. هر فرد بدون درک هدف مدیریت خود، دست به تقویت این مهارت بزند، پس از مدت زمان کوتاهی هم از آن دستت میکشد. با درک نتایج و فوایدی که مدیریت خود دارد، میتوان برای تقویت آن هم انگیزه پیدا کرد.
شناسایی نقاط قوت خود
برای تقویت خودمدیریتی باید نقاط قوت خود، استعدادها و تواناییها را مشخص کرد. با مشخص شدن استعداد و تواناییها، تلاش فرد برای به فعلیت رساندن آنها هم افزایش پیدا میکند. این آشنایی با استعدادها و تواناییها به افراد یک هدف و مسیر مشخص هدیه میکند که پیش از آن وجود نداشت. در نهایت هم مسیر شغلی و مسیر زندگی مشخص میشود.
اولویتبندی مسئولیتها
پس از پذیرفتن مسئولیتها، بهتر است مشخص شود که کدام یک اولویت مهمتری دارند تا توجه فرد ابتدا بر روی مسئولیتهای مهم متمرکز شود. اولویتبندی، انجام آگاهانه مسائولیتها را در پی دارد که خود سبب تقویت مهارت خود مدیریتی است.
تشویق خود
برای موفقیت در کارها، باید به خود پاداش داد. به خصوص پس از اینکه کاری دشوار به پایان رسید. این کار مانند یک محرک و انگیزه برای به پایان رساندن کارها و فعالیتها عمل میکند. با ایجاد محرکهای کوتاه مدت بیرونی، کارها و وظایف به پیش میروند تا زمانی که محرک و انگیزه درونی هم پیدا شود؛ آنجا است که به راحتی میتوان از پس تمام وظایف برآمد.
ورزش و حفظ تناسباندام
ورزش منظم مانند یک روتین روزمره به زندگی نظم میدهد. از طرفی نگهداری بدن در حالت تناسب اندام خود نتیجه ورزش و تغذیه صحیح است. اینکه فرد همین کار کوچک را هر روز انجام دهد، یعنی توانسته بر روی قدرت اراده خود کار کند.
جلوگیری از مدیریت ذرهبینی
با انجام مدیریت ذرهبینی، ضعفها روزبهروز بیشتر نمایان میشوند و کارها دشوارتر به نظر میآیند؛ تا حدی که دیگر کسی قادر به انجام کارها و فعالیتها نیست. فرد از خود ناامید شده و دیگر نمیتواند روی رفتارهایش کنترل داشته باشد. برای جایگزین مدیریت ذرهبینی، میتوان فهرستی از دستاوردها و موفقیتهای هرچند کوچک را تشکیل داد. این خود نتایجی همچون افزایش اعتمادبهنفس را در پی دارد.
سازماندهی فعالیتها
برای تقویت خود مدیریتی نیاز است روشهای موثری را برای کمک به سادهتر شدن فعالیتها پیدا کرد. از جمله این روشها، استفاده از ابزار و اپلیکیشنها برای مدیریت زمان است؛ همچنین میتوان از سیستمهای بایگانی بر روی سیستم خود استفاده کرد.
تعیین بازه زمانی مشخص
بهتر است برای تقویت مهارت مهارت مدیریت خود، برای انجام هر فعالیت بازه زمانی مشخصی تعیین شود. اینگونه فرد خود را مسئول میداند تا در زمان مشخصشده کار را به پایان برساند؛ حتی به قیمت فعالیت بیشتر. در این صورت است که مدیریت زمان و برنامهریزی را میآموزد.
برنامهریزی برای روز بعد
برای تقویت مهارت مدیریت خود، نباید هیچگاه بدون برنامهریزی برای روز بعد به رخت خواب رفت. فرد باید بداند هدفش برای فردا چیست و برای چه کاری باید از خواب بیدار شود؛ همچنین اولویت او برای کارهای آن روز چه خواهد بود.
ترسیم اهداف
یکی از مهمترین کارهایی که برای تقویت خود مدیریتی میتوان انجام داد، ترسیم اهداف است. تنها در صورت تعیین هدف است که خودبهخود بخشی از مسیر هم روشن میشود. فرد میداند در این مسیر و برای دستیابی به هدف خود، چه تصمیماتی بگیرد و چه فعالیتهایی انجام دهد.
مطلب پیشنهادی: قدرت اراده چیست؟
مدیریت خود و هوش هیجانی
یکی از مواردی که با خود مدیریتی ارتباط دارد، هوش هیجانی است. هوش هیجانی معنای آگاهی از احساسات و افکار دارد. اینکه فرد بداند در یک محیط و یک زمان خاص چه احساساتی باید داشته باشد، کدام یک را بروز دهد و حتی چه نوع رفتاری از او سر بزند در زمره هوش هیجانی قرار میگیرد. مهارت مدیریت خود نیز ریشه در هوش هیجانی دارد. افراد با هوش هیجانی بالا میتوانند به مهارت خود مدیریتی نیز دست پیدا کنند.
جمعبندی
خود مدیریتی یکی از مهارتهای توسعه فردی است که با تقویت آن در خود میتوان به مدارج بالایی در زندگی شخصی، تحصیل و شغل دست پیدا کرد. مدیریت خود به معنای توانایی کنترل بر احساسات، رفتار، تصمیمات و غیره دارد. فردی با این مهارت به راحتی میتواند هدف خود را تعیین کند، در مسیر هدف قدم بردارد و به آن دست پیدا کند. اتخاذ تصمیمات درست در زمان مناسب و اراده برای انجام آ« نز در گروه دستیابی به توانایی مدیریت خود است.
دیدگاه شما