مقاله، پایان ‌نامه، رساله و پروپزال چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟

به احتمال زیاد با واژه‌های مقاله ، پایان‌ نامه ، رساله و پروپزال مواجه شده‌اید. حتی اگر دانشجو نبوده‌اید؛ با گذر از خیابان انقلاب تهران، تبلیغات وسیع در زمینه تايپ پایان نامه، مقالات علمی و یا پیاده‌سازی مقاله را به خوبی مشاهده می‌کنید.

به هر حال اگر قصد ادامه تحصیل را در حوزه تحصیلات تکمیلی را دارید؛ باید با مفاهیم مقاله، پایان نامه، رساله و پروپزال آشنا شوید. تیم کارلنسر در اینجا شما را با معنای این مفاهیم، شباهت‌ها و تفاوت‌هایشان آشنا خواهد کرد.

سفارش نگارش مقاله، پروپوزال و پایان نامه

در ابتدا هر کدام از این مفاهیم را تعریف می‌کنیم.

• پایان نامه: دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد در پایان دوره و قبل از دریافت مدرک، موظف به نگارش پایان نامه هستند.
• رساله یا تز: دانشجویان دوره دکتری برای دریافت مدرک تحصیلی نیازمند نگارش تز یا رساله هستند.
• مقاله: مقاله‌ها انواع مختلفی دارند و به مقالات مجازی، علمی، پژوهشی و کلاسی تقسیم بندی می‌شوند. مقالات مجازی در قالب محتوای وب سایت‌های خبری، آموزشی، صنعتی، پزشکی و غیره تهیه شده اند و به دنبال اطلاع رسانی هستند. مقالات علمی و پژوهشی بعد از انجام فعالیت  پژوهشی و با هدف افشای یافته‌ها و نتایج منتشر می‌شوند. مقالات کلاسی هم حول محتوای تحصیلی تهیه می‌شوند.
• پروپزال: به معنای پیشنهاد پژوهشی بوده است و قبل از آغاز فرایند نگارش مقالات علمی، پایان نامه و رساله نوشته می‌شوند. پژوهشگر در پروپزال، خلاصه‌ای از محتوای نهایی را ارائه می‌دهد تا مجوز اولیه برای آغاز پژوهش را دریافت کند.

ساختار درونی  مقاله، پایان نامه، رساله و پروپزال مشابه یکدیگر است. تمامی آن‌ها دارای چکیده، مقدمه، پیشینه پژوهش، نتایج، بحث و نتیجه گیری هستند.

با وجود تشابه ساختاری، تفاوت‌هایی هم به لحاظ فنی در میان این مفاهیم وجود دارند . در ابتدا به مقایسه پایان نامه و رساله می‌پردازیم.

تفاوت‌های اصلی پایان نامه و رساله

• موضوع پایان ‌نامه می‌تواند مشابه یا مکمل موضوعات پژوهشی قبلی انتخاب شود؛ ولی رساله دکتری الزاماً موضوعی چالشی و جدید دارد.
• رساله دکتری بسیار مفصل‌تر از پایان نامه بوده و تکمیل آن به زمان و تلاش بیشتری نیاز دارد.
• دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد نتیجه اولین فعالیت پژوهشی و رسمی خودشان را در قالب پایان نامه ارائه می‌دهند و بیشتر آشنایی با روش شناسی و پژوهش علمی ملاک است. ولی دانشجویان دکتری با روش شناسی آشنا بوده و باید روی تحلیل نظریه‌های قبلی و نظریه پردازی متمرکز شوند.
• فرضیه‌ها، پیشینه و تحلیل پژوهشی در رساله یا تز دکتری قوی‌تر از پایان نامه است.
• رساله دکتری بیشتر روی دیدگاه و نظریات پژوهشگر متمرکز است؛ ولی پایان نامه بیشتر روی پیشینه پژوهش تأکید دارد.
• رساله بیشتر در حکم یک کتاب علمی است؛ ولی پایان نامه مشابه مقاله پژوهشی گسترده و مفصل است.
• در نگارش پایان نامه در ابتدا به پژوهش روی موضوع مشخص، تحلیل آن و اظهار نظر در مورد اطلاعات جمع آوری شده می‌پردازید؛ ولی در نگارش رساله به تفکر انتقادی و جمع آوری اطلاعات دقیق نیاز دارید.
• برای نگارش پایان نامه بیشتر به مطالعات قبلی مراجعه می‌کنید. ولی برای نگارش رساله کل فرایند پژوهش بر عهده خودتان بوده و در نهایت می‌توانید از افراد خبره در رشته تخصصی خودتان کمک بگیرید.

البته دانشکده‌های مختلف، فرایندها و شرایط متفاوتی را برای نگارش پایان نامه و پروپزال در نظر می‌گیرند. ولی به طور کلی گام‌های نگارش پایان نامه به شرح زیر است.

گام‌های اصلی در نگارش پایان نامه

گام اول: حوزه پژوهشی مورد علاقه را انتخاب کنید

موضوع جدیدی در حوزه پژوهشی جدید را انتخاب کنید. این حوزه پژوهشی در ارتباط با رشته تحصیلی دانشجوی کارشناسی یا کارشناسی ارشد قرار دارد.

موضوعی را انتخاب کنید که دانش اولیه در موردش دارید و قبل از انتخاب نهایی موضوع، کمی در موردش تحقیق و بررسی انجام دهید.

گام دوم: طرح سؤالات باز و پاسخ در مورد موضوع انتخابی

از پرسش‌های کوتاه پاسخ (بله / خیر) اجتناب کرده و برای نگارش فرضیه‌های پژوهشی، از پرسش‌های حاوی متغیرهای اصلی پژوهشی استفاده کنید.

انجام پژوهش در مورد موضوع انتخابی، چه کمکی به حل مشکلات مردم و دنیا می‌کند؟ این پژوهش چه فایده‌ای دارد؟ در حوزه رشته شما چه اثری دارد؟ با پاسخ به این پرسش‌ها به فرضیه‌های درست و قابل اثبات یا رد فرضیه‌ها خواهید رسید.

گام سوم: پیشینه پژوهشی پایان نامه را بررسی کنید

پژوهش‌های قبلی با موضوع مشابه موضوع پایان نامه خود را بررسی نموده و هرکدام از متغیرهای مورد استفاده در عنوان پایان نامه را به طور کامل تعریف کرده و تاریخچه هر یک را بررسی کنید.

گام چهارم: روش پژوهش پایان نامه را مشخص کنید

روش پژوهش شما با توجه به ماهیت متغیرها و فرضیه‌های پژوهش، مشخص می‌شود. برای تعیین روش پژوهش به دانش کافی در این زمینه نیاز دارید. انواع روش‌های پژوهشی به دو دسته کلی کمی و کیفی تقسیم می‌شوند که هر کدام زیر مجموعه‌های مختلفی دارند.

گام پنجم: جمع آوری داده و تحلیل یافته در پایان نامه

براساس روش پژوهش به جمع آوری داده‌های کمی و کیفی پرداخته و در نهایت با نرم افزارهای مناسب به تحلیل این داده‌ها می‌پردازید. گاهی اوقات جمع آوری داده‌ها در چند مرحله صورت می‌گیرند که نیازمند صرف زمان و هزینه بالاتری است.

گام ششم: بحث و نتیجه گیری

در نهایت باید یافته‌های پژوهشی را مورد بحث قرار داده و در مقایسه با پیشینه پژوهش به نتیجه گیری منطقی رسید.

برخی از دانشکده‌ها در دوره کارشناسی ارشد و دکتری قبل از نگارش پایان نامه و رساله، ثبت پروپزال را الزامی می‌دانند. در واقع پروپزال چکیده‌ای چند صفحه‌ای از چهارچوب نهایی پایان نامه و رساله است.

پروپزال طرح کلی پایان نامه و رساله را به همراه پیش بینی بازه زمانی اجرای پژوهش و هزینه‌های احتمالی را در بر می‌گیرند.

گام‌های نگارش رساله دکتری

رساله یا تز دکتری هم، همان فرایند پایان نامه را با جزئیات و تحلیل بیشتر در بر می‌گیرد.

گام اول: نگارش پروپزال جذاب

باید پروپزال را به عنوان پیش نویس رساله نهایی تهیه کنید. در اینجا باید اعضای هیأت علمی دانشکده را متقاعد نمایید که موضوعی، مناسب و کاربردی را انتخاب نموده‌اید. نوشتن پروپزال به اندازه فرم نهایی رساله اهمیت دارد؛ پس دقت کنید.

چهارچوب کلی پروپزال به شرح زیر است:

عنوان پروپزال

عنوانی جذاب انتخاب کنید. قبل از انتخاب عنوان به خوبی در میان منابع آنلاین و کتابخانه‌ای به جستجو بپردازید. برای این کار می‌توانید از متخصصان رشته خودتان به ویژه اساتید راهنما و مشاور کمک بگیرید.

اهداف پروپزال

هدف از نگارش رساله را قید کنید. حداقل به سه هدف نیاز دارید.

پیشینه پژوهش

حوزه‌های پژوهشی، مکاتب فکری و سایر منابع اطلاعاتی مورد استفاده در رساله را در اینجا قید می‌کنید. این بخش کمک زیادی به تدوین پرسش‌ها و فرضیه‌ها پژوهش می‌کند.

پرسش‌ها

در اینجا باید در مورد پرسش‌ها و فرضیه‌ها ایده پردازی کنید. باید حوزه پژوهشی مدنظرتان را با توجه به متغیرها و مفاهیم پژوهشی، محدود کنید.

روش

در اینجا باید روش‌های جمع آوری داده و نوع داده‌ها را مشخص کنید. که از کجا و چگونه داده‌ها را جمع می‌کنید؟

نتایج احتمالی

نتایج مورد انتظار از پژوهش را در این قسمت از پروپزال قید می‌کنید. اگر پژوهش شما طبق روال قید شده، درست انجام شود؛ پس انتظار کسب نتایج خاصی را دارید. آن‌ها را در این قسمت ذکر کنید.

بازه زمانی

این گام از نگارش پروپزال اهمیت خاصی دارد؛ چون باید زمان را مدیریت کنید. باید زمانبندی مربوط به هر یک از مراحل فوق را در اینجا قید کنید.

فهرست منابع

در انتهای پروپزال هم فهرست منابع را قید کنید. این فهرست در مقایسه با فهرست نهایی رساله، کوتاه‌تر است. چون هنوز پیشینه کامل را جمع آوری نکرده‌اید.

گام دوم: پژوهشی اثربخش را اجرا کنید

مهم‌ترین گام اجرای هر پروژه تحقیقاتی، اجرای پژوهش اثربخش است. رساله نیازمند روش شناسی قدرتمند و کارآمد است. نباید وقت شما صرف مطالعه منابع غیر مرتبط شود؛ پس می‌توانید از ارائه دهندگان خدمات آنلاین نگارش رساله استفاده کنید.

برای اجرای یک پژوهش اثر بخش در وهله اول باید زمانبندی را مدنظر قرار دهید؛ چون این مرحله زمان زیادی می‌برد پس به مهلتی که برای نگارش رساله دارید، دقت کنید. منابع پژوهشی مفید و معتبر را انتخاب کنید. قبل از نگارش رساله باید منابع مورد استفاده را از همان ابتدا، سازماندهی کنید. پس یادداشت برداری و فیش نویسی را از ابتدا در اولویت قرار دهید. برای این کار می‌توانید از نرم افزارهای کاربردی استفاده نمایید.

هنگام جمع آوری پیشینه پژوهش هم میتوان از مهارت ترجمه فریلنسرهای تخصصی استفاده کرد. همچنین در فرایند جمع آوری و تحلیل پژوهش، میتوان از فریلنسرهای تحلیلگر داده در پلتفرم دورکاری کارلنسر کمک گرفت.

گام سوم: نگارش رساله فوق العاده

با نکات زیر می‌توانید رساله فوق العاده ای بنویسید:

• طراحی کلی رساله را مدنظر قرار دهید.
• عنوان را به خوبی از نظر متغیرهای تشکیل دهنده و ارتباطشان با یکدیگر، تعیین کنید. در اینجا، پیشینه پژوهشی مرتبط را به طور کامل و طبق روند زمانی قید کنید.
• حالا باید تمامی روش‌های مورد استفاده در رساله دکتری را ذکر کنید.
• بعد نوبت به بیان نتایج رساله به زبان خودتان است. رساله یا تز خودتان را با کمک از نتایج به دست آمده مورد تحلیل قرار ‌دهید.
• در نهایت هم باید کتاب شناسی و منابع رساله را طبق معیارهای دانشکده یا رشته خودتان ثبت کنید.

گام چهارم: ویراستاری رساله

بعد از اینکه فرم اولیه رساله را تهیه کردید، نیازمند ویراستاری هستید. این ویراستاری شامل اصلاح خطاهای نگارشی و محتوایی می‌شود. در این مرحله از اساتید خبره در رشته خودتان کمک بگیرید تا خطاهای محتوایی را اصلاح کنید. برای خطاهای نگارشی و املایی هم از ویراستاران خبره در سایت های دورکاری مثل کارلنسر کمک بگیرید.

گام پنجم: دفاع رساله

این گام به معنای بررسی محتوای رساله از جانب اعضای هیأت علمی است. در صورت تأیید رساله و دریافت نمره قبولی، قادر به دریافت مدرک دکتری هستید. در این زمینه می‌توانید از افرادی که قبلاً دفاع رساله را انجام داده‌اند یا شرکت‌های دورکاری در رشته تخصصی خودتان کمک بگیرید.

حالا که با ساختار و گامهای کلی نگارش پایان نامه، رساله و پروپزال آشنا شدید؛ نوبت به مقاله می‌رسد.

مقاله پژوهشی چه فرقی با پایان نامه و رساله دارد؟

• مقاله خلاصه‌ای از فعالیت پژوهشی برای ثبت در مجلات علمی و کسب رتبه و امتیاز علمی است و همانند پایان نامه و رساله با هدف کسب مدرک تحصیلی نوشته نمی‌شود.
• در مقاله پژوهشی، می‌توان حول موضوعات اصلی یا فرعی قید شده در پایان نامه و رساله صحبت کرد. پس نتایج نهایی پایان نامه و رساله را می‌توان به عنوان مقاله، چاپ کرد. از هر پایان نامه و رساله می‌توان یک یا چند مقاله پژوهشی معتبر استخراج کرد.
• چکیده‌ای از پایان نامه و رساله را هم می‌توان در قالب مقاله پژوهشی یا مطالعه موردی ارائه کرد.
• با نگارش مقاله پژوهشی، سایر افرد متخصص در رشته خودتان را از نتایج پژوهش خودتان، مطلع می‌کنید.
• با نگارش مقاله پژوهشی می‌توانید نتایج و داده‌های به دست آمده در طول فرایند کاری و تحصیلی خودتان را منتشر کنید.
• مقالات پژوهشی در انواع مختلف توصیفی و کمی منتشر می‌شوند و بیشتر در حکم تبادل اطلاعات میان دانشجویان و اساتید رشته‌های علمی عمل می‌کنند.
•  

هفت گام نگارش مقاله پژوهشی

• گام اول: پرسش پژوهشی خودتان را مشخص کنید.
• گام دوم: از سایر دانشجویان یا همکاران برای انجام پژوهش کمک گرفته و تیم پژوهشی تشکیل دهید.
• گام سوم: طرح پژوهش و منابع مورد استفاده را مشخص نمایید.
• گام چهارم: از تکنیک‌ها و روش‌های پژوهشی مناسب استفاده کنید. با این کار، مخاطبان به خوبی مقاله پژوهشی شما را درک می‌کنند و از نتایج پژوهش شما به عنوان منبعی معتبر استفاده خواهند نمود.
• گام پنجم: محتوای نوشته شده را مورد بازبینی دقیق قرار دهید. زبان مقاله باید مفهوم علمی را به مخاطب منتقل کند.
• گام ششم: با آگاهی از معیارهای برقراری روابط علمی به قدردانی از ارگان‌ها و افراد مرتبط و قید منابع بپردازید.

انواع مقاله‌های علمی

مقاله‌های علمی را می‌توان به انواع پژوهشی، مروری و مطالعه موردی تقسیم کرد. اگر مقاله‌ای که نوشته‌اید؛ تمامی معیارهای یک پژوهش اصیل و علمی را دارد؛ پس قابلیت چاپ شدن در مجلات معتبر دنیا و ایران را پیدا خواهید کرد.

• تفاوت میان مقاله‌های علمی با توجه به هدف آنها مشخص می‌شود. مقاله‌های پژوهشی ساختاری مشابه یک پروپزال دارند، ولی یافته‌های دقیق پس از جمع آوری داده‌ها در آنها ثبت شده و مورد تحلیل قرار می‌گیرند.
• مقالات مروری به دنبال بررسی، دسته بندی و بررسی آثار مطالعات قبلی هستند. نویسنده مقالات مروری تسلط و دانش کافی در مورد موضوع مورد بررسی را دارد.
• مطالعه موردی به بررسی عمیق یک مورد، اصل اثبات شده یا سیاست کلی می‌پردازد. نگارش مطالعه موردی هم نیازمند دانش و تجربه گسترده در مورد موضوع مورد بررسی نیاز دارد. از این رو فراوانی مطالعه‌های موردی و مروری در مقایسه با مقاله‌های پژوهشی کمتر است.
•  

مقاله ISI و ISC چه تفاوتی با هم دارند؟

• انستیتو اطلاعات علمی (ISI) موسسه‌ای جهانی جهت رتبه بندی مجلات علمی سراسر جهان است. پژوهشگران هم برای کسب امتیاز و رتبه علمی به دنبال چاپ مقالاتشان در مجلات معتبر از نظر ISI هستند.
• مرکز استناد علمی جهان اسلام (ISC) با هدف افزایش همکاری میان پژوهشگران و مراکز علمی اسلامی تأسیس شد. این مرکز، با معرفی بیش از هشتصد مجله، امکان چاپ مقالات در مدت زمان کمتر و با هزینه پایین‌تر را فراهم کرده که البته رتبه علمی پایین‌تری در مقایسه با مقالات ISI دارند.

در نهایت . . .

نگارش مقاله، پایان نامه، رساله و پروپزال در هر رشته تحصیلی و علمی به طور کلی از گام‌های قید شده در این مقاله پیروی می‌کند. اما جزئیات نگارش هر کدام با توجه به نوع موضوع، دانشگاه محل تحصیل یا مجله‌ای که قصد چاپ مقاله را دارید؛ متفاوت است.

برای کسب مشاوره و اطلاعات بیشتر در این زمینه می‌توانید از مشاوران و فریلنسرهای خبره در سایت های دورکاری مثل کارلنسر کمک بگیرید.

سفارش ترجمه مقاله و پروپوزال

منبع

https://www.allassignmenthelp.com/blog/basic-difference-between-thesis-and-research-paper/