بلاکچین چیست؟ کاربرد بلاکچین در کسب و کارهای مختلف

آیا اطلاعی از کاربردهای بلاکچین دارید؟ در این مقاله سعی کرده ایم اطلاعات خوبی را در این باره فراهم کنیم. موارد مصرف فناوری بلاکچین در اینجا معرفی شده‌اند. تکامل فناوری مثل طوفانی همه جا را فراگرفته است. این تکامل و تحول در حوزه بلاکچین‌ها هم به سرعت در حال رشد است. بلاکچین در حال حاضر محور رشد هر بخشی از کسب و کار است. این فناوری مثل تسهیل گری برای هر تغیر عمل می‌کند. در این مطلب کاربرد بلاکچین در صنایع و دنیای کنونی بررسی خواهد شد. اما قبل از معرفی کاربردهای این فناوری نوین به تعریف آن می‌پردازیم.

 

 

بلاکچین چیست؟

بلاکچین یک شبکه همتا به همتا (Peer-to-Peer network) است که برای رسیدن به توافق، متکی و وابسته به هیچ نهاد متمرکزی نیست. بلاکچین به عنوان یک پارادایم شیفت در حوزه برنامه‌نویسی محسوب می‌شود. هر همتا یا واحد، در این فناوری دفتر کل توزیع شده (Distributed Ledger Technology) یک نسخه از دفتر کل را دارد. هر تراکنش انجام شده به یک بلاک تخصیص پیدا می‌کند تا به روش توافق جمعی حاصل از بلاک چین مورد تأیید قرار گیرد. بلاک یا بلوک تراکنش به وسیله فرایندهای دیگری هم قابل استخراج یا تأیید است. اگر تراکنش مورد تأیید قرار گیرد، دیگر با هیچ روش دیگری قابل دستکاری یا اصلاح نیست.

بیت کوین اولین ارز دیجیتالی بود که از فناوری بلاکچین بهره برد. از آن زمان تاکنون شاهد پیشرفت زیادی در فناوری بلاکچین بوده‌ایم. وجود موارد مصرف متعدد فناوری بلاکچین معرف این پیشرفت است. بلاکچین مشابه یک پایگاه داده متمرکز نیست. به طور خلاصه ویژگی‌های کلیدی فناوری بلاکچین به شرح زیر است:

• غیرمتمرکز یا فاقد مرجع مرکزی است.
• شفاف عمل می‌کند.
• امن است.
• یکپارچه است.
• تسویه حساب سریعتری انجام می‌دهد.

 

پروژه ای در زمینه بلاکچین دارید؟ اینجا ثبت کنید

 

کاربردهای بلاکچین

بلاکچین کاربردهای زیادی دارد. این فناوری تحولی بزرگ در نحوه ارایه و انجام پروژه های برنامه نویسی و فناوری های جدید ایجاد گرده است.  فناوری بلاکچین مثال‌های مصرفی زیاد و جذابی دارد که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد. در این نوشته به 20 مورد از مهمترین کاربردهای بلاکچین اشاره خواهیم کرد. 

 

مدیریت زنجیره عرضه

یکی از بهترین موارد مصرف بلاکچین، در مدیریت زنجیره تامین یا عرضه است. در حال حاضر مدیریت زنجیره عرضه از روش‌های قدیمی ‌بهره می‌برد. در مقابل فاقد شفافیت در زنجیره عرضه هستیم. از آنجا که هیچگونه شفافیت و امکان وارسی مجدد هر لحظه از زنجیره تأمین وجود ندارد، پس به راحتی افراد کلاهبردار قادر به تغییر مدیریت زنجیره هستند. این مشکل بسیار جدی است.

مدیریت زنجیره مبتنی بر بلاکچین، راه حل خوبی برای این مشکل است. این شبکه میان کسب و کار و تأمین کنندگان قرار می‌گیرد و به عنوان رویکردی غیر متمرکز قادر به حل مسائل مرتبط با زنجیره عرضه است. برای رسیدن به نتایج مطلوب در این زمینه، دارایی‌های موجود در زنجیره تأمین باید به صورت دیجیتالی درآیند.

هنگامی که هر کالایی، دیجیتالی شود، شماره سریال یا کد شناسایی خاصی پیدا می‌کند. یعنی هر دارایی قابل نظارت و ردیابی در طول زنجیره تأمین خواهد بود. سایر اطلاعات حیاتی محصول هم در صورت نیاز قابل بازیابی و بررسی می‌شود. مدیریت زنجیره تأمین نامتمرکز به راحتی قادر به نمایش اطلاعات زمانی، مکانی و وضعیتی و غیره است.

به طور خلاصه، بلاکچین می‌تواند کارایی زنجیره عرضه را تقویت نموده و افراد کلاهبردار و خرابکار را کنار می‌زند.

مزایای کاربرد فناوری بلاکچین در مدیریت زنجیره عرضه به شرح زیر است:

• محصولات به دقت ردیابی می‌شوند.
• دستکاری محصولات، امکان پذیر نیست.
• شفافیت عملکرد، بهبود می‌یابد.
• امکان تفکیک مشکلات و حل و فصل آنها فراهم می‌شود.
• دارایی تقلبی در اختیار مصرف کنندگان نهایی قرار نمی‌گیرد.
• تأیید اصالت کالا امکان پذیر است.
• کاهش هزینه‌ها میسر می‌شود.

[مثال] پروژه‌های بلاکچین مدیریت زنجیره عرضه به شرح زیر هستند

• پروژه Food Trust از جانب IBM و والمارت به کار می‌رود.
• پروژه Bext360 از بلاکچین برای ردیابی دانه‌های قهوه استفاده می‌کنند.
• پروژه ConsenSource شرکت تارگت

 

هویت دیجیتال

سرقت هویت یکی از مشکلات اینترنت در قرن 21 است. حالا به راحتی می‌توان اطلاعات هویتی را از منابع امن سرقت کرد و برای فرد دیگری مورد استفاده قرار داد. این مشکل برای افراد عادی و شرکت‌های بزرگ مشکلی جدی محسوب می‌شود. مدیریت هویت با داشتن مدارک زیاد به کاری دشوار تبدیل شده است. این مدارک شامل اطلاعات گواهینامه رانندگی، پاسپورت، کارت ملی یا سایر اسناد هویتی مرتبط با سازمان‌های محل اشتغال است.

راه حل این مشکل، تخصیص یک هویت دیجیتالی به هر شخص است. بلاکچین با اختصاص یک هویت به هر فرد در کل شبکه این امر را میسر می‌کند. به کارگیری هویت دیجیتال فواید زیادی دارد. از جمله اینکه دیگر نیازی به نگهداری مدارک نیست. این شرایط مانع از سرقت هویت می‌شود.

از طرف دیگر دولت‌ها هم می‌توانند از هویت دیجیتالی استفاده کنند. دولت‌ها با وجود هویت دیجیتال می‌توانند رای گیری را در محیطی غیرمتمرکز انجام دهند. هویت دیجیتال یکی از نمونه‌های خوب کاربردهای بلاکچین است.

مزایای فناوری بلاکچین هویت دیجیتال به شرح زیر است:

• داشتن یک هویت واحد میسر می‌شود.
• نیازی به جابجایی و حمل مدارک هویتی نیست.
• یک هویت دیجیتال روی چند پلتفرم عمل می‌کند.
• رخنه در داده میسر نیست.
• سرقت هویت دیگر ممکن نیست.

[مثال] پروژه‌های بلاکچین هویت دیجیتال به شرح زیر هستند:

• پروژه Hyper ledger Indy که هویت غیرمتمرکز را پوشش می‌دهد.
• پروژه Civic که سیستم ID خودگردان است.
• پروژه Evemym که سیستم ID خودگردان است.

 

توکنیزه کردن دارایی (Asset Tokenization)

توکنیزه کردن دارایی گامی مهم در جهت حفاظت از دارایی‌های واقعی است. برای مواجهه با دارایی‌های دنیای واقعی، نمونه‌های زیادی وجود دارد. برای مثال اگر می‌خواهید دارایی خودتان به فروش برسانید، به پیش نیازهای زیادی نیاز دارید. البته اگر اشتباهی در این زمینه رخ دهد، کل فرایند فروش هم کندتر خواهد شد. توکنیزه کردن دارایی یکی از روش‌های کارآمد برای مدیریت دارایی‌ها است. همچنین فرایند خرید و فروش هم تسریع می‌شود. این روش برای امور مالی و دارایی‌های فردی قابل استفاده است.

فناوری بلاکچین نقش حیاتی در توکنیزه کردن دارایی‌های غیرنقدی دارد و امکان معامله و تسویه آنها در بلاکچین را آسان می‌کند. این فناوری، روش‌های استاندارد مدیریت دارایی را نادیده گرفته و با کارایی بیشتر باعث صرفه جویی در زمان می‌شود. از این رو این روش به یکی از بهترین کاربردهای بلاکچین تبدیل شده است.

مزایای به کارگیری فناوری بلاکچین در توکنیزه کردن دارایی به شرح زیر است:

• توکنیزه کردن دارایی‌های غیرنقدی
• تقویت کارایی معاملات
• عدم نیاز به طی کردن فرایند طولانی
• صرفه جویی در زمان
• کمک به کسب و کارها، کارآفرینان و معاملات املاک برای سرمایه گذاری بهتر
• احتمال دسترسی به دارایی‌هایی که تنها در دسترس سرمایه گذاران سازمانی قرار داشت
• دسترسی به بازار جهانی

[مثال] پروژه‌های بلاکچین توکنیزه کردن دارایی:

• Polymath
• Harbor
• Alphapoint

 

بازار انرژی

بازار انرژی یا نیرو به طور کامل تحت کنترل فعالان بزرگ در این حوزه قرار دارد. اگر قبلاً به انرژی نیاز پیدا می‌کردید، باید اول ثبت نام می‌کردید و منتظر کسب اشتراک نیرو می‌ماندید. البته تحت موارد خاصی هم اشتراک  برق به افراد، استارتاپ‌ها، کسب و کارها و شرکت‌ها تعلق نمی‌گرفت. این بازار بسته تحت کنترل شرکتی قرار داشت و هیچ چیزی برای مردم عادی باقی نمی‌ماند.

با دسترسی بازار انرژی به شبکه توزیع، انقلابی در این حوزه پدیدار شد. حالا با وجود بلاکچین افراد به راحتی قادر به تولید، معامله، ذخیره و فروش انرژی هستند. تمامی‌این موارد با وجود قراردادهای هوشمند و فناوری دفترکل توزیع انجام می‌شود. انرژی با به کارگیری فناوری بلاکچین مثل سایر کالاها به نوعی دارایی تبدیل می‌شود.

هر تولیدکننده‌ای قادر به مشارکت در این شبکه و حضور در این بازار باز می‌شود. پس قیمت انرژی وابسته به عرضه و تقاضا می‌شود و دیگر قیمت قانونی و ثابتی ندارد (که جوانب مثبت و منفی خاص خودش را دارد). به طور خلاصه، بازار انرژی با وجود بازار برق و توزیع شده در صورتی که مصرف کنندگان بتوانند به عنوان تولید کننده یا بالعکس فعالیت کنند، دچار تحول می‌شود. این شرایط می‌تواند بهره وری در بسیاری از حوزه‌های صنعتی را به صددرصد برساند.

فواید به کارگیری فناوری بلاکچین در بازار انرژی به شرح زیر است:

• قیمت گذاری برحسب عرضه و تقاضا انجام می‌شود.
• دیگر نیازی به اتکا بر یک تولید کننده برق وجود ندارد.
• مصرف کنندگان هم می‌توانند در فرایند تولید الکتریسیته مشارکت کنند.
• امکان دستیابی به بهره وری صددرصدی فراهم می‌شود.

[مثال] پروژه‌های بلاکچین در بازار انرژی به شرح زیر هستند:

• Grid+
• Power Ledger

 

کاربرد بلاکچین در حوزه سلامت

یکی از مهم ترین کاربردهای فناوری بلاکچین در حوزه سلامت است. در حال حاضر حوزه سلامت از به کارگیری رویکرد متمرکز رنج می‌برد که روشی ناکارآمد برای رسیدگی به بیماران است. بیماران هم از ناکارآمدی این سیستم رنج می‌برند. آنها باید داده‌های پزشکی خودشان را از نزد یک پزشک به نزد پزشک دیگری ببرند که مشکلاتی را در این بین به وجود می‌آورد. داده‌های ذخیره شده در بایگانی‌های قدیمی‌از استانداردها و فرمت‌های مختلف پیروی کنند که در صورت بازیابی یا ذخیره اطلاعات با مشکل مواجه می‌شوند.

بلاکچین با ارائه رویکرد دفتر کل غیرمتمرکز (DLT) می‌تواند تمامی‌ مشکلات حوزه سلامت را برطرف کند. در رویکرد DLT تمامی ‌ذینفعان با کسب مجوزهای لازم به اطلاعات حیاتی بیمار دسترسی پیدا می‌کنند. تمامی‌داده‌ها در امنیت کامل قرار دارند و تنها افراد مجاز به آنها دسترسی دارند.

نقل و انتقال اطلاعات هم روی بلاکچین ثبت شده و در صورت نیاز مورد ردیابی قرار می‌گیرد. این فرایند تمام فرایند مراقبت بهداشتی را تقویت می‌کند. بیمار به داده‌های سلامت خودش دسترسی دارد مگر آنکه با رضایت خودش امکان دسترسی به آن را به فرد دیگری بدهد. در نهایت داده‌ها در یک مکان ذخیره می‌شوند که امکان بررسی از جانب دانشمندان برای یافتن راه حل مناسب همه گیری‌ها و درمان بیماری را آسان می‌کند.

در نهایت به کارگیری بلاکچین در زنجیره تأمین دارو به طور کامل کلاهبرداری در حوزه دارو را از بین برده و باعث نجات جان بیماران و بهبود کسب و کار شرکت‌های دارویی می‌شود.

مزایای به کارگیری فناوری بلاکچین در حوزه سلامت به شرح زیر است:

• دستیابی به فرایند کارآمد
• ذخیره سازی مناسب داده‌های حوزه سلامت
• تسهیل فرایند جستجوی اطلاعات
• ذخیره و بازایابی آسان داده‌های حوزه سلامت
• سهولت در بازیابی اطلاعات بیمه
• عدم نیاز به جابجایی پرونده‌ها

[مثال] پروژه‌های بلاکچین حوزه سلامت به شرح زیر هستند:

• پروژه Simply Vital Health
• پروژه MediBloc که تأمین خدمات سلامت را ساده می‌کند.
• پروژه Dentacoin که هدفش ارتقای سلامت دهان و دندان است.
• پروژه AlDoctor که از Al در اپلیکیشن‌های حوزه سلامت استفاده می‌کند.

 

املاک و مستغلات

بازار املاک مکانی ایده آل برای این فناوری است. این بازار از مشکلات زیادی از جمله برقراری ارتباط با فروشندگان و خریداران رنج می‌برد. خریداران در فرایند فعلی با بنگاه داران یا فروشندگان برای انجام معامله ملاقات می‌کنند. این فرایند چند ماه تا چند سال طول می‌کشد. البته کاغذ بازی در این فرایند هم وقت گیر است و امکان ورود اطلاعات نادرست هم وجود دارد.

تأیید مالکیت هم یکی از چالش‌های این بازار است. در نتیجه روش‌های کلاهبرداری زیادی باعث هدر رفت پول خریداران می‌شود. دفتر کل بلاکچین غیرمتمرکز به حل این مشکلات کمک می‌کند. با کمک DLT پرداخت اجاره بها به راحتی انجام می‌شود. امکان تصمیم گیری مقرون به صرفه و بهتر هم برای خریداران فراهم می‌شود. مستأجران، مالکان و بنگاه داران با این فناوری به راحتی می‌توانند با یکدیگر تعامل نموده و اطلاعات مالکیت یا امنیت تراکنش‌ها را بررسی نمایند.

بازار و املاک با این روش به پلتفرمی‌جهانی تبدیل می‌شود که پرداخت غرمتمرکز در آن متداول است. بعلاوه فرایندهای قدیمی‌ارتقا پیدا کرده و در هزینه‌ها صرفه جویی می‌شود. بلاکچین از طرف‌های مختلف تراکنش، حمایت می‌کند. برای مثال مالکیت را تأیید کرده، تراکنش‌ها را آغاز نموده و مالکیت خریدار جدید را مشخص می‌کند. حتی دولت‌ها هم به کارگیری بلاکچین در حوزه املاک را می‌پذیرند چون نحوه مدیریت دارایی‌هایشان در کشورهای مختلف را بهبود می‌دهد.

قراردادهای هوشمند، فرایند خرید و فروش را تسهیل نموده و آن را خودکار می‌نمایند. بازار املاک و مستغلات یکی از بهترین کاربردهای بلاکچین را تجربه خواهد نمود.

فواید استفاده از فناوری بلاکچین در حوزه املاک و مستغلات به شرح زیر است:

• تراکنش‌های دقیق و امن
• تأیید حق مالکیت
• مقرون به صرفه بودن
• تشکیل بازار جهانی برای املاک
• حذف واسطه‌ها

[مثال] پروژه‌های بلاکچین املاک و مستغلات به شرح زیر هستند:

• پروژه Propy که امکان خرید در بلاکچین را فراهم می‌کند.
• پروژه Street Wire که امکان به کارگیری فناوری در بازار املاک و مستغلات را تسهیل می‌کند.
• پروژه Harbor که به نقد شدن دارایی‌ها کمک می‌کند.

 

رأی گیری

در کشورهای زیادی میان احزاب سیاسی بحث از تقلب در انتخابات است. البته رأی‌های تقلبی و سایر فعالیت‌ها هم فرایند رأی گیری هر کشوری را تحت تأثیر قرار می‌دهند. رأی گیری منصفانه با بلاکچین فراهم می‌شود. این فرایند به نوعی شفاف، امن، سریع و نوآورانه است. رأی دهنده می‌تواند به غرفه رأی گیری متصل شده یا آن را به کامپیوتر یا ابزار الکترونیک خودش دانلود کند. بعد از هویت منحصر به فرد خودش برای رأی دادن استفاده می‌نماید. این سیستم امن، عدم دستکاری در اطلاعات ثبت شده را تضمین می‌کند. بعلاوه صلاحیت رأی دهنده هم قابل بررسی و بعد به راحتی رأی می‌دهد.

بلاکچین به عنوان منبع ذخیره سازی غیرمتمرکز برای ذخیره رأی‌ها محسوب می‌شود. هنگامی که داده‌ها ثبت شدند، دیگر قابل اصلاح یا تغییر نیستند و در صورت نیاز هر رأی قابل ردیابی است.

مزایای به کارگیری فناوری بلاکچین در رأی گیری به شرح زیر است:

• حذف کلاهبرداری در رأی گیری
• رأی گیری از راه دور
• رأی‌های قابل تأیید و غیرقابل تغیر
• بلاکچین روش امن برای ذخیره سازی داده‌ها است
• اعتماد و شفافیت هم بهبود می‌یابد

[مثال] پروژه‌های بلاکچین در حوزه رأی گیری به شرح زیر هستند:

• کره جنوبی در حال بررسی رأی گیری الکترونیک است.
• شهر Tskuba در ژاپن هم در حال بررسی بلاکچین در حوزه رأی گیری است.
• پروژه Agora که اکوسیستم رأی گیری مبتنی بر بلاکچین است.

 

ارز دیجیتال (CryptoCurrency)

ارز دیجیتال یکی از محصولات جانبی بلاکچین است. البته یکی از موارد مصرف بلاکچین هم محسوب می‌شود. اولین ارز دیجیتالی که از بلاکچین استفاده کرده؛ بیت کوین (Bitcoin) است. در واقع یکی از اولین کاربردهای بلاکچین در این زمینه بود. ارز دیجیتالی مجموعه‌ای از مشکلات را حل و فصل نموده است. برای مثال بیت کوین به عنوان ارز مناسب تراکنش مورد استفاده قرار می‌گیرد. اتریوم (Ethereum) هم چشم اندازهای مشابهی را دنبال می‌کند. ولی فواید خاص دیگری مثل قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز (dApps) را هم در بر می‌گیرد.

به طور کلی ارز دیجیتال، مشکل ارسال پول در سراسر جهان را حل کرده است. روش‌های فعلی چندان بهینه نیستند و دو تا پنج روز طول می‌کشند. البته به کارگیری این خدمات، هزینه‌هایی را در بر دارد. همچنین همه افراد به خدمات بانکداری دسترسی ندارند و ارز دیجیتال در اینجا به کار می‌آید.

مزایای استفاده از فناوری بلاکچین در حوزه ارز دیجیتال به شرح زیر است:

• به عنوان یک ارز عمل می‌کند.
• به عنوان سوخت برخی از بلاکچین‌ها عمل می‌کند.
• تراکنش‌های همتا به همتا را تسهیل می‌کند.
• واسطه را حذف می‌کند.
• گزینه‌ای در اختیار افراد فاقد دسترسی به خدمات بانکداری است.

[مثال] پروژه‌های بلاکچین ارز دیجیتال به شرح زیر هستند:

• بیت کوین
• اتریوم
• NEO
• Vechain

 

دفتر اسناد رسمی

یکی از بهترین کاربردهای بلاکچین در دفتر اسناد رسمی‌خلاصه می‌شود. سیستم انحصار و وراثت تا حد زیادی به کاغذ بازی وابسته است. یعنی در قالب برگه‌ها ذخیره می‌شوند. پس خطر تغیر و دستکاری آنها از طرف وارث یا سایر افراد وجود دارد. روند محضری سازی باعث می‌شود تا اصالت اسناد حفظ شود. در حال حاضر فرایند محضری سازی چندان بر پایه فناوری انجام نشده و خلاء‌های قانونی زیادی دارد.

بلاکچین می‌تواند نحوه محضری سازی را متحول کند. دیگری نیازی به تعیین اعتبار اسناد در طول این فرایند نیست. چون شفافیت و تغییر ناپذیری بلاکچین در این زمینه مفید است. همچنین اثبات وجود اسناد هم فرایندی ضروری در ثبت اسناد است. برای مثال، در ابتدای کار نقل و انتقال اسناد، می‌توان با بلاکچین از ذخیره سازی اسناد و زمان تهیه آنها اطمینان پیدا کرد. این فرایند دارای دقت صددرصدی است و بعد از نگارش داده در بلاکچین دیگر قابل تغییر نیست. اگر فردی آن را تغییر دهد، هش (hash) موجود در بلاک دیگر با محتوای بلاک هماهنگ نیست و امکان دستکاری داده نمی‌شود.

مزایای به کارگیری فناوری بلاکچین در حوزه اسناد رسمی ‌به شرح زیر است:

• اعتباریابی اسناد
• تمرکز زدایی
• اثبات وجود اسناد
• دقت صددرصدی
• افزایش سرعت و هزینه

[مثال] برخی از پروژه‌های بلاکچین اسناد رسمی‌به شرح زیر هستند:

• SilentNotary
• Stampad.io
• Acronis Natary

 

امنیت غذایی

امنیت غذایی یکی از مهم ترین مسائل در سراسر جهان است. زنجیره غذایی و مدیریت غذاها بیش از پیش پیچیده شده است. در نتیجه مشکلات زیادی در فرایند فرآوری غذاها به وجود آمده است. فقدان شفافیت در این فرایند یکی از مهم ترین نگرانی‌های روز است. در نتیجه کسی نمی‌تواند محتوای غذایش را ردیابی کند. فقدان شفافیت به خاطر فرایند کاغذ بازی است. دیگر نمی‌توان منشأ غذا را ردیابی کرد چون اطلاعات دقیقی درون برگه‌ها ثبت نمی‌شوند. همچنین کل فرایند ردیابی غذا، هزینه بردار است.

با وجود فناوری بلاکچین، فرایند امنیت غذایی بهبود می‌یابد. هر غذای قرار گرفته در زنجیره تأمین با اطلاعات حیاتی مثل دمای نگهداری، تاریخ تولید، کارخانه، شماره سریال و غیره برچسب گذاری می‌شود. این داده‌ها اگر ذخیره شوند دیگر قابل دستکاری نیستند و برای اطمینان از زنجیره تأمین ضرورت پیدا می‌کنند. همچنین غذاها در طول زنجیره قابل ردیابی هستند تا در صورت نیاز، غذاهای بد کنار گذاشته شوند. از طرفی هیچ کسی قادر به تغییر داده‌های غذا در طول زنجیره نیست. یعنی غذایی که در اختیار کاربر نهایی قرار می‌گیرد، بالاترین کیفیت را دارد.

مزایای استفاده از فناوری بلاکچین در حوزه امنیت غذایی:

• ردیابی غذا در طول زنجیره تأمین
• اعتماد بیشتر به غذاها
• مقرون به صرفه بودن
• نیازی به کاغذ بازی نیست
• مشکلات غذایی قابل ردیابی و حل و فصل هستند.

[مثال] پروژه‌های بلاکچین امنیت غذایی به شرح زیر هستند:

• پروژه IBM Food Trust
• پلتفرم اتحاد امنیت غذایی بلاکچین

 

سازمان خودگردان غیرمتمرکز (DAO)

سازمان خودگردان غیرمتمرکز یکی از موارد مصرف جالب فناوری بلاکچین است. سازمان‌ها و نهادها در حال حاضر با دستورالعمل‌های خاصی کار می‌کنند. پس تحت تأثیر سوء مدیریت و بروکراسی هستند. سازمان DAO به دنبال حل مشکلات حاکمیتی با ایجاد پلتفرم پایدار و قوانین کسب و کار اخلاق محور است. همچنین به دنبال بهترین نوع حاکمیت است. اتوماسیون اداری با کمک قراردادهای هوشمند انجام می‌شود. هر ذینفع برای تقویت حاکمیت، حق یا فرصت برابری در مورد تصمیم گیری سازمانی دارد. این فرایند در مقایسه با ساختار حاکمیت فعلی، نوعی جهش محسوب می‌شود. در ساختار اداری فعلی مدیریت ارشد نقش کلیدی را در تبیین پیامدهای تصمیم گیری دارد.

فواید به کارگیری فناوری بلاکچین غیرمتمرکز:

• فرصت برابر و منصفانه در اختیار ذینفعان قرار می‌گیرد.
• از بسیاری جهات مستقل و خودگردان است.
• امکان تصمیم گیری بهتر فراهم می‌شود.
• سوء مدیریت و بروکراسی حذف می‌شود.

[مثال] پروژه‌های بلاکچین DAO به شرح زیر هستند:

• دائو بلاکچین امکان قرارگیری روی اتریوم بلاکچین را دارد.
• پروژه Maker DAO ابزاری برای ایجاد DAO است.

 

موسیقی

موسیقی، محور رشد فرهنگی است. با این حال  صنعت موسیقی فعلی با همه هنرمندان منصفانه رفتار نمی‌کند. دیده شدن در این بازار رقابتی به تلاش زیادی نیاز دارد. بعلاوه واسطه‌ها هم در این بین نقش دارند که به معنای درآمد کمتر برای سازندگان موسیقی است. صنعت موسیقی پر از تعارض است. برخی از قطعات اجازه انتشار در مناطق جغرافیایی خاصی را ندارند. دولت‌ها به راحتی امکان دسترسی به انواع خاصی از موسیقی را مسدود می‌نمایند و این امر تخطی از حقوق بشر است.

همچنین صنعت موسیقی در دو دهه اخیر شاهد پیشرفت زیادی نبوده است. مشکل اصلی دزدی ادبی است که سازندگان موسیقی هیچ کنترلی روی آن ندارند. حتی با وجود پلتفرم‌های حفاظت از قطعات موسیقی باز هم کاربران قادر به دانلود غیرمجاز موسیقی هستند. پس روش مناسبی برای حفاظت از مالکیت فکری آثار وجود ندارد.

تمامی ‌مشکلات فوق با بلاکچین قابل حل است. فناوری دفتر کل توزیع شده حقوق مالکیت مناسب را به سازنده موسیقی اختصاص می‌دهد و تا حدی از دزدی ادبی جلوگیری می‌کند. قراردادهای هوشمند به راحتی به دنبال خودکار نمودن کل فرایند خرید، فروش و حفاظت از مالکیت فکری در بلاکچین هستند. همچنین پرداخت‌ها به هنرمندان هم به صورت مرتب و به موقع انجام می‌شود. در نهایت تخفیف‌های غیرمنصفانه هم در اختیار توزیع کننده قرار نمی‌گیرد.

مزایای به کارگیری فناوری بلاکچین در حوزه موسیقی به شرح زیر است:

• دیگر نهاد متمرکز وجود ندارد که به معنای عدم وجود تخفیف است.
• از حقوق مالکیت فکری به خوبی حفاظت می‌شود.
• مشکلات حریم خصوصی رفع می‌شود.
• به فرایند فروش بهتری می‌رسیم.
• پرداخت عادلانه و به موقع برای سازندگان موسیقی امکان پذیر می‌شود.

 

[مثال] پروژه‌های بلاکچین موسیقی به شرح زیر هستند:

• پروژه Musicoin به دنبال پرداخت در پلتفرم موسیقی است.
• پروژه Mycelia مرکز توسعه و پژوهش برای موسیقی دان‌ها است.
• پروژه Mediacoin مکانی برای انتشار ویدئوها و موسیقی است.

 

امنیت سایبری

هیچ پلتفرم یا اطلاعاتی در امنیت صددرصدی قرار ندارد. به همین دلیل امنیت سایبری بسیار پیچیده است. با این حال در آینده با کمک بلاکچین شاهد امنیت بالاتری خواهیم بود. بلاکچین می‌تواند نقش محوری در حل مشکلات امنیتی ایفا کند. با این حال به کارگیری بلاکچین در حوزه امنیت سایبری زمان بیشتری می‌طلبد.

بلاکچین با ارائه راه حل‌های ذخیره سازی  نامتمرکز می‌تواند امنیت سایبری را ارتقا دهد. هنگامی که داده به صورت نامتمرکز ذخیره شد دیگر احتمال حمله هکرها وجود ندارد. کسب و کارها در اغلب مواقع به سیستم‌های متمرکزی وابسته هستند که روش ایده آلی برای ذخیره داده نیست. همچنین امنیت DNS با تمرکز زدایی بهبود پیدا می‌کند. این شرایط حملات DDoS  را هم کاهش می‌دهد. با این فناوری سایر جنبه‌های سیستم از جمله پیام رسانی هم از امنیت بالاتری برخوردار می‌شود. تغییر ناپذیری هم به معنای عدم دستکاری در داده‌ها یا سرقت داده از جانب هکرها است. به کارگیری بلاکچین در حوزه امنیت سایبری یکی از بزرگترین چالش‌های پیش روی این فناوری است.

 

مزایای به کارگیری فناوری بلاکچین در حوزه امنیت سایبری به شرح زیر است.

• ذخیره سازی داده‌های نامتمرکز
• کنترل روی حملات DDoS
• جایی برای حمله وجود ندارد
• سیستم‌های امن تر

[مثال] پروژه‌های بلاکچین در حوزه امنیت سایبری به شرح زیر هستند.

• پروژه Mobile Coin- ارز دیجیتال برای سهولت در تراکنش
• پروژه Javvy- یک کیف پول جهانی است
• پروژه Quorum- پلتفرم اتریوم شرکت محور است.

 

اینترنت اشیاء (IoT)

اینترنت اشیاء (نام صحیح تر: اینترنت چیزها)، فناوری مربوط به آینده است. این فناوری در مورد برقرای ارتباط میان ابزارهای نسل بعد است تا شبکه ارتباطی به وجود بیاید. ابزارها و دستگاهها در حال حاضر هم به هم متصل می‌شوند. ولی این فناوری نوعی نوآوری در حوزه برقراری ارتباط است. این فناوری دارای کارایی است و بسیاری از مسائل را بر طبق شرایط از پیش تعیین شده به صورت خودکار انجام می‌دهد.

با این حال نسل فعلی اینترنت اشیاء وابسته به رویکردی متمرکز است و موانع خاص خودش را دارد. این فناوری می‌تواند مورد حمله از جانب افراد خرابکار قرار گیرد. حملات DDoS هم به خاطر متمرکز بودن آن وجود دارد. این رویکرد متمرکز در بلندمدت اجرایی نیست و هزینه‌های نگهداری و زیرساختی تا حد زیادی افزایش خواهد یافت.

بلاکچین می‌تواند با رویکردی نامتمرکز مشکلات اینترنت اشیاء را حل و فصل کند. به کارگیری فناوری دفتر کل توزیع شده (DLT)، قادر به حل مشکلات امنیتی مرتبط با فرایند متمرکز است. بعلاوه قراردادهای هوشمند نقش مهمی‌در خودکار نمودن بسیاری از تعاملات IoT دارند. از طرف دیگر، کاربر نهایی هم از وجود بلاکچین سود می‌برد، چون داده‌های آنها روی شبکه از امنیت کافی برخوردار می‌شود. آنها حتی می‌توانند در مورد تبادل داده‌ها با شروط خودشان تصمیم گیری کنند و از آن کسب درآمد نمایند.

همچنین بلاکچین در مورد توکنیزه کردن IoT هم مطرح است. توکنیزه کردن به خدمات اجاره‌ای شبکه ای هم کمک می‌کند.

مزایای کاربرد بلاکچین در حوزه اینترنت اشیاء به شرح زیر است:

• امنیت بیشتری دارد.
• کنترل نامتمرکز دارد.
• داده تنها در صورت نیاز، به اشتراک گذاشته می‌شود.
• توکنیزه شدن شبکه میسر می‌شود.
• مقرون به صرفه است.

[مثال] پروژه‌های بلاکچین اینترنت اشیا به شرح زیر هستند:

• پروژه Helium- یک شبکه نامتمرکز یادگیری ماشین است.
• پروژه Chronicled- شبکه زنجیرع تأمین تحت حمایت IoT و بلاکچین است.
• پروژه Filament- طراحی نرم افزار و سخت افزار مبتنی بر بلاکچین برای IoT

 

بیمه

بیمه می‌تواند بهره برداری زیادی از بلاکچین انجام دهد. شرایط فعلی بیمه چندان مشخص نیست. این صنعت چند تریلیون دلاری از انقلاب فناوری سود برده و فناوری بلاکچین به رشد آن کمک می‌کند.

چالش اصلی در مورد نحوه مدیریت بیمه از جانب کارگزاران بیمه است و مشتریان حتی با استفاده از سیستم‌های آنلاین باز هم باید از کارگزاران بیمه کمک بگیرند. امکان اشتباه در صورت بروز خطای انسانی وجود دارد و البته هزاران کلاهبرداری در بخش بیمه از جانب بیمه گر و بیمه شوند، صورت گرفته است. بیمه موضوعی پیچیده است. بیمه می‌تواند موضوعات محسوس و نامحسوس را در بر گیرد.

کاربردهای بلاکچین می‌تواند بسیاری از مسائل مربوط به صنعت بیمه را ریشه کن کرده و به تشخیص و پیشگیری از کلاهبرداری کمک کند. همچنین دریافت بیمه و پرداخت مطالبات هم برای مشتریان ساده می‌شود. این فناوری امکان اصلاح  فرایند بیمه گری را در اختیار کارگزار قرار می‌دهد. کارگزاران همان شرکت‌های بیمه‌ای هستندکه پوشش بیمه‌ای برای سایر شرکت‌های بیمه را فراهم می‌کنند.

مزایای بلاکچین در حوزه بیمه به شرح زیر است:

• ارتقای فرایند کلی بیمه
• حذف واسطه
• به نفع بیمه گر و بیمه شونده است.
• سرعت گرفتن فرایند
• سهولت در دسترسی به اطلاعات
• سهولت در ادعای خسارت

[مثال] پروژه‌های بلاکچین بیمه به شرح زیر هستند:

• پروژه Etherisc- بیمه نامتمرکز
• پروژه BBi- برنامه ابتکاری در صنعت بیمه بلاکچین
• پروژه بلاکچین Deloitte US در حوزه بیمه

 

بانکداری

بانکداری هم با کمک کاربردهای بلاکچین بهبود می‌یابد. سیستم بانکداری فعلی به طور کامل متمرکز است و این فناوری فواید زیادی به همراه دارد. بانکداری کنونی عادی از مشکل نیست. در موارد زیادی کلاهبرداری صورت می‌گیرد. این فناوری می‌تواند 45 درصد از واسطه‌های مالی بزرگ را تحت تأثیر قرار دهد. بانکداری در تلاش برای مدیریت پروژه مشتری را بشناس یا (KYC) Know-your-custome است تا افراد بیشتری از خدمات بانکداری استفاده کنند.

بانک‌ها با کاربردهای بلاکچین در حوزه‌های مختلف به پلتفرم کارآمدی می‌رسند. چون خدمات متفاوت را به طور خودکار انجام می‌دهند. برای مثال می‌توان KYC را به صورت خودکار انجام داد. آنها برای معاملات بین بانکی که در حال حاضر به منابع زیادی نیاز دارد هم می‌تواند از بلاکچین استفاده کنند. بعلاوه بانکها هم در کنار دولت‌هایی که ارزهای دیجیتال خودشان را منتشر می‌کنند، قادر به تهیه کیف‌های پول دیجیتال برای مدیریت دارایی‌های دیجیتال هستند.

 

مزایای به کارگیری بلاکچین در حوزه بانکداری به شرح زیر است:

• مدل KYC تقویت شده
• تبادلات بین بانکی تسهیل شده
• خدمات ذخیره و بازیابی دارایی‌های دیجیتال فراهم می‌شود.

[مثال] پروژه‌های بلاکچین بانکداری به شرح زیر هستند:

• پروژه JPMorgan با هدف توسعه بلاکچین به حوزه بانکداری راه اندازی شد.
• پروژه HSBC به دنبال آزمودن فناوری بلاکچین است.
• پروژه Santander تا 2020 از بلاکچین استفاده خواهد کرد.

 

راه حل‌های شبکه ای

نسل فعلی شبکه‌ها به صورت سریع، بادوام و پایدار عمل می‌نمایند. با این حال قادر به ارتقای خدماتشان هستند. بسیاری از شرکت‌ها برای حفظ شبکه‌های سطح بالا از کاربردهای بلاکچین در فرایند شبکه سازی بهره می‌برند.در حال حاضر حفظ یکپارچگی، هویت و امنیت داده‌ها به منابع زیادی نیاز دارد. فناوری بلاکچین به راحتی این شرایط را در خدمات شبکه سازی فراهم می‌کند. بلاکچین در وهله اول شبکه‌ای با ویژگی‌هایی همچون تغییرناپذیری، یکارچگی و امنیت داده است.

فواید به کارگیری بلاکچین به عنوان راه حل‌های شبکه‌ای به شرح زیر است:

• رسیدن به شبکه‌های سریعتر و امن تر
• حفظ یکپارچگی داده
• کارهای شبکه‌ای به طور خودکار انجام می‌شوند.

[مثال] پروژه‌های بلاکچین در حوزه راه حل‌های شبکه ای به شرح زیر هستند:

• پروژه Jumiper از بلاکچین برای تأمین یکپارچگی و هویت دادن به داده‌ها استفاده می‌کند.
• بلاکچین شبکه Lzetex برای تولید بازی‌های جدید به توسعه دهندگان بازی‌ها کمک می‌کند.

 

مسافرت

آیا برای رسیدن به مقاصد مسافرتی وقت زیادی می‌گذارید؟ این شرایط برای دو دهه قبل قابل قبول بود. ولی هنوز صنعت مسافرت عاری از مشکلات امنیتی، ثبات قیمت و خطای انسانی نیست. مردم در حین مسافرت به حریم خصوصی خودشان اهمیت می‌دهند. اغلب هتل‌ها یا پایگاه‌های مسافرتی متمرکز فاقد امنیت کافی برای حفاظت از اطلاعاتتان هستند. همچنین اطلاعات شما باید از شبکه‌هایی مثل اطلاعات پرواز یا پذیرش هتل عبور کند تا بتوانید بدون مشکل سفر کنید. افراد ناشناس قادر به ردیابی و دستیابی به این اطلاعات هستند.

امور مالی مسافران هم علاوه بر اطلاعات شخصی آنها در خطر سرقت قرار دارد. فناوری بلاکچین برای حل تمامی‌این مشکلات مناسب است می‌توان از این فناوری برای تقویت جنبه‌های مختلف  سفر از جمله ردیابی چمدان، خدمات شناسایی، طرح‌های وفاداری مشتری و پرداخت‌های امن هم استفاده کرد.

مزایای به کارگیری بلاکچین در حوزه مسافرت به شرح زیر است:

• مدیریت و ردیابی چمدان
• پرداخت‌های ایمن و قابل ردیابی
• طرح‌های وفاداری مشتری
• خدمات شناسایی

[مثال] پروژه‌های بلاکچین مسافرت به شرح زیر هستند:

• پروژه Lockchain بازاری برای شرکت‌های مسافرتی است.
• پروژه Bee Token طراحی ژتون‌هایی برای پرداخت را در نظر دارد.

 

بازی‌ها

صنعت طراحی و ساخت بازی یک صنعت چند میلیون دلاری است که از سایر حوزه‌های صنعت سرگرمی‌ پیشی گرفته است. با این وجود چالش‌های زیادی در این صنعت وجود دارد. بلاکچین می‌تواند به طور کلی به صنعت باز‌ی‌ها کمک کرده و روش جدیدی را برای سرگرم کردن گیمرها در سراسر جهان فراهم کند. یکی از کاربردهای بلاکچین در حوزه بازی‌ها، دارایی‌های دیجیتال است که رشد امیدوار کننده‌ای داشته‌اند. برخی از گیمرها مجموعه دارایی‌ها را حفظ کرده و برخی دیگر، آنها را با سود مناسب به فروش می‌رسانند.

بلاکچین به تولید کنندگان هم اجازه می‌دهد تا کاربردهای جدیدی را به بازی‌هایشان اضافه کنند. حالا بلاکچین انتخاب خوبی برای ورزش‌های الکترونیک (eSport) است؛ چون پلتفرم شفاف و شبکه‌های امن و سریع را فراهم می‌کند. بازی‌های نامتمرکز آینده این صنعت را می‌سازند و پلتفرم‌های قبلی هم رو به رشد هستند. رشد بازی‌ها با وجود بلاکچین ساده می‌شود.

 

مزایای به کارگیری بلاکچین بازی‌ها به شرح زیر است:

• نگهداری و تولید بازی‌ها
• کمک به سرمایه گذاری انبوه توسعه دهندگان بازی‌ها
• مدیریت ورزش‌های الکترونیک

[مثال] پروژه‌های بلاکچین بازی‌ها به شرح زیر هستند:

• Enjin
• پلتفرم بازی بلاکچین XAYA
• پروژه Axion Zen توسعه دهندگان دارایی‌های دیجیتال

 

سایر کاربردهای بلاکچین

موارد بسیار زیاد دیگری از کاربردهای بلاکچین وجود دارد. اما نمی‌توانیم جزئیات همه آنها را بررسی کنیم. به طور مختصر به هر کدام می‌پردازیم.

پلتفرم محتوا

پلتفرم محتوا می‌تواند از فناوری بلاکچین بهره برداری کند. این فناوری، واسطه را از بین برده و نویسندگان را به طور مستقیم به افراد نیازمند محتوای نوشتاری متصل می‌کند. پلتفرم‌های محتوا هم می‌توانند جامعه تبادل محتوا را برای کسب درآمد از محتوایشان به وجود آورند. مثالی از پلتفرم محتوای بلاکچین، Content Box است که یک پلتفرم جهانی بلاکچین برای تسهیل فعالیت در صنعت محتوای دیجیتال است.

 

راه حل‌های پایدار

بلاکچین برای راه حل‌های پایداری همچون انرژی تجدید پذیر هم مفید است. می‌توان با این فناوری به راه حل‌های پایدار، کارآمد و شفاف رسید. پروژه Acciona یکی از استارت آپ‌ها با هدف رسیدن به راه حل‌ها پایدار است و این پروژه به دنبال ساخت و سازهای کارآمد و شفاف است.

 

خدمات مشاوره

خدمات مشاوره هم تحت تأثیر فناوری بلاکچین قرار گرفته است. شرکت Burnie Group به دنبال تأمین راهبردهای نوآورانه برای مشتریان است. تمام فرایند در این شرکت به وسیله بلاکچین انجام می‌شود تا اعتبار و دقت در حوزه‌های مختلف مشاوره از جمله انتخاب فروشنده، ردیابی سوابق، قابلیت‌ها و استراتژی پردازی حفظ شود. در نهایت با این روش می‌توان به فرایندی کارآمد رسید که امنیت را افزایش داده، هزینه‌ها را کاهش داده و فرصت‌های رشد جدیدی را فراهم می‌کند.

 

بلاکچین کارگزاری معاملات

کاربردهای بلاکچین امکان انجام معاملات و واسطه گری را در اختیار مشتریان قرار می‌دهد. در چنین پلتفرمی، طیفی از ابزارهای مختلف در اختیار مشتریان قرار می‌گیرد. آنها با معاملات کارگزاری بر مشکلاتشان  غلبه نموده و با بلاکچین به نوآوری می‌رسند. هدف آنها رسیدن به راه حل‌های بین  زنجیره‌ای است.

 

بلاکچین شبکه P2P

ما از راه حل‌های شبکه‌ای استفاده می‌کنیم ولی راه حل‌های شبکه P2P متفاوت هستند. آنها از بلاکچین انرژی گرفته و راه حل نامتمرکزی را برای یک خدمت ارائه می‌دهند. برای مثال شبکه P2P VPN از جانب شرکت Privatix ارائه شد. آنها با ارز دیجیتال به شبکه خودشان انرژی می‌دهند و از وجود پهنای باند کافی برای تولید شبکه‌های VPN برای کاربران اطمینان پیدا می‌کنند. کاربرانی که می‌خواهند. پهنای باند فراهم نمایند به سرعت پولش را دریافت می‌کنند. این کار باعث ایجاد انعطاف پذیری شبکه‌ای می‌شود.

 

برنامه‌های پاداش وفاداری در خرده فروشی

برنامه وفاداری اهمیت دارد و خرده فروشی‌ها از آن برای افزایش فروش استفاده می‌کنند. بلاکچین به ایجاد سیستم ژتونی کمک می‌کنند. از این سیستم با کمک یادگیری ماشینی می‌توان برای پاداش دادن به مشتریان استفاده کرد. مشتریان هم با به کارگیری بلاکچین  می‌توانند از پاداش‌ها در طول خریدهایشان استفاده کنند. این برنامه اخیرا در نسل بعدی برنامه‌های پاداش وفاداری مورد استفاده قرار گرفت.

 

حفاظت از حق کپی رایت و امتیاز اختراع

کاربردهای بلاکچین به خوبی چشم انداز حق کپی رایت را تقویت می‌کند. افراد خلاق با کمک آن قادر به حفاظت از امتیاز اختراعاتشان هستند. بلاکچین روی موسیقی و سایر صنایع محتوایی اثر دارد. در نتیجه افراد خلاق بر اساس زمان صرف کرده، حقوق می‌گیرند و دیگر نگران به اشتراک گذاشتن آثار اصلی خودشان نیستند.

 

در نهایت . . .

کاربردهای بلاکچین در بازار کسب و کار فعلی بسیار زیاد است. بلاکچین تقریباً در هر حوزه‌ای حضور  دارد. در این مقاله بیش از 20 کاربرد فناوری بلاکچین را پوشش دادیم. چه نظری در مورد موارد مصرف قید شده در این مقاله دارید؟ آیا می‌توانید موارد دیگری را به این فهرست اضافه کنید؟ لطفاً نظرات خودتان را با تیم کارلنسر در میان بگذارید.

منبع

https://101blockchains.com/blockchain-usage/